Jak poznać, że ktoś jest uzależniony od alkoholu?

Kiedy alkohol staje się problemem: Jak rozpoznać uzależnienie u bliskich?

Widzę to w Twoich słowach – ból, niepokój i bezsilność, które towarzyszą obserwowaniu, jak alkohol przejmuje kontrolę nad życiem kogoś bliskiego. To naprawdę trudne doświadczenie, i w pełni rozumiem, dlaczego szukasz odpowiedzi na pytanie: “Jak poznać, że ktoś jest uzależniony od alkoholu?”.

Sama świadomość problemu to pierwszy, choć często najboleśniejszy, krok. Uzależnienie od alkoholu to nie słabość charakteru, ale choroba – chroniczna i postępująca. Charakteryzuje się utratą kontroli nad spożyciem alkoholu, kompulsywnym piciem pomimo negatywnych konsekwencji i silnym pragnieniem alkoholu. To “głód”, o którym wspominasz, ta niemoc powstrzymania się, nawet gdy rozum podpowiada, żeby przestać.

Co konkretnie powinno wzbudzić Twój niepokój?

Po pierwsze, utrata kontroli. To kluczowy element. Zwróć uwagę, czy osoba:

• Pije więcej, niż zamierzała. Miała być jedna lampka wina, a skończyło się na całej butelce? Planowała wypić tylko “jedno piwko”, a wylądowała pijana?
• Nie potrafi ograniczyć picia. Obiecuje sobie, że “od jutra” przestanie, ale obietnice te regularnie łamie?
• Spędza coraz więcej czasu na zdobywaniu alkoholu, piciu lub odzyskiwaniu sił po piciu. Czy alkohol stał się centrum planowania dnia?

Po drugie, fizyczne objawy odstawienne. Klinowanie, o którym wspominasz, to jeden z nich. Sięganie po alkohol “na kaca” to alarmujący sygnał, wskazujący na rozwój tolerancji i fizycznego uzależnienia. Inne objawy odstawienne to:

• Drżenie rąk.
• Nadmierna potliwość.
• Bezsenność.
• Nudności i wymioty.
• Niepokój i lęk.
• W ciężkich przypadkach – omamy wzrokowe lub słuchowe, a nawet drgawki.

Po trzecie, ignorowanie konsekwencji. To właśnie “walenie głową w mur”, które tak trafnie opisujesz. Mimo problemów w pracy, w relacjach, finansowych czy zdrowotnych, osoba uzależniona kontynuuje picie. Możemy zaobserwować:

• Zaniedbywanie obowiązków. Spóźnianie się do pracy, problemy z koncentracją, absencje.
• Konflikty z rodziną i przyjaciółmi. Częste kłótnie spowodowane piciem.
• Problemy finansowe. Wydawanie pieniędzy na alkohol kosztem innych, ważniejszych potrzeb.
• Utrata zainteresowań i pasji. Coraz mniej czasu spędzanego na aktywnościach, które kiedyś sprawiały radość.
• Izolacja. Wycofywanie się z życia społecznego.

Po czwarte, zmiana zachowania i osobowości. Alkohol często maskuje lub potęguje pewne cechy charakteru. Możemy zaobserwować:

• Drażliwość i agresję.
• Huśtawki nastrojów.
• Kłamstwa i ukrywanie picia.
• Wycofywanie się i unikanie rozmów na temat alkoholu.
• Utrata poczucia humoru i cynizm.

Konkretne dane i statystyki, które warto znać:

Według Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA), w Polsce problem uzależnienia od alkoholu dotyczy około 800 tysięcy osób. A to tylko ci, którzy zostali zdiagnozowani. Szacuje się, że liczba osób pijących szkodliwie jest znacznie większa. Co więcej, alkohol jest przyczyną ponad 40 różnych chorób i urazów.

Pamiętaj, że diagnozę może postawić tylko lekarz lub specjalista terapii uzależnień. Jeśli rozpoznajesz te objawy u kogoś bliskiego, zachęć go do skorzystania z pomocy. Oferuj wsparcie, ale unikaj osądzania i moralizowania.

Co możesz zrobić?

• Porozmawiaj szczerze, ale spokojnie. Wyraź swoje obawy, opierając się na konkretnych przykładach. Unikaj oskarżeń i krytyki.
• Znajdź informacje o dostępnych formach leczenia. Istnieje wiele opcji: terapia indywidualna, grupowa, mitingi AA, leczenie farmakologiczne.
• Zadbaj o siebie. Wspieranie osoby uzależnionej to ogromne obciążenie emocjonalne. Poszukaj wsparcia dla siebie – w grupach wsparcia dla rodzin osób uzależnionych, u psychologa lub terapeuty.
• Ustal granice. Nie ukrywaj problemu, nie usprawiedliwiaj osoby uzależnionej, nie bierz odpowiedzialności za jej czyny.

To trudna droga, ale nie jesteście w tym sami. Istnieją ludzie i instytucje, które mogą pomóc. Pamiętaj, że uzależnienie to choroba, a zdrowie i życie Twoich bliskich są najważniejsze. Nie trać nadziei.