Czy noworodek może pływać w wodzie?

Czy noworodek naprawdę potrafi pływać? Odruch, instynkt, a może mit?

Widok malutkiego dziecka “pływającego” w wodzie potrafi zachwycić. Niejednokrotnie słyszymy o wrodzonej umiejętności pływania u noworodków. Ale czy to prawda? Czy noworodek naprawdę umie pływać, czy to tylko złudzenie?

Odpowiedź nie jest jednoznaczna. To, co obserwujemy u noworodków w wodzie, nie jest pływaniem w pełnym tego słowa znaczeniu. Noworodki posiadają szereg instynktownych odruchów, które mogą sprawiać wrażenie umiejętności pływackich, a najbardziej znanym z nich jest odruch wstrzymywania oddechu (tzw. diving reflex). Dziecko, zanurzone w wodzie, automatycznie wstrzymuje oddech, a przepływ krwi zostaje skierowany do najważniejszych organów, chroniąc je przed niedotlenieniem. Ten odruch, pozostałość po życiu płodowym, jest bardzo silny u noworodków i stopniowo zanika w pierwszych miesiącach życia.

Kolejnym odruchem jest ruch pedałowania nóżkami i machania rączkami. W wodzie noworodek często wykonuje nieskoordynowane ruchy przypominające pływanie. Jednak te ruchy są wyłącznie odruchowe, a nie świadome i celowe. Dziecko nie potrafi kontrolować tych ruchów, nie potrafi skoordynować ich z oddechem, ani utrzymać się samodzielnie na powierzchni wody.

Zatem, noworodek nie potrafi pływać w taki sam sposób, jak robią to osoby starsze. To, co obserwujemy, to seria odruchów, które pomagają mu przetrwać w wodnym środowisku.

Kiedy więc można zacząć “prawdziwe” pływanie z dzieckiem?

Zamiast mówić o nauce pływania noworodków, lepiej używać określenia “oswajanie z wodą” lub “ćwiczenia adaptacyjne”. Zajęcia dla niemowląt w wodzie, prowadzone przez wykwalifikowanych instruktorów, koncentrują się na:

• Budowaniu pozytywnego doświadczenia z wodą: Oswajanie z temperaturą, chlapanie, zabawy w wodzie.
• Wzmacnianiu więzi rodzic-dziecko: Wspólne spędzanie czasu w wodzie to doskonała okazja do budowania bliskości.
• Rozwijaniu koordynacji ruchowej: Poprzez delikatne ćwiczenia i zabawy w wodzie.
• Nauka bezpiecznego zachowania w wodzie: Od najmłodszych lat uczy się dziecko prawidłowych reakcji w sytuacjach awaryjnych.

Bezpieczeństwo jest najważniejsze!

Samodzielne próby “uczenia” noworodka pływania w domu mogą być bardzo niebezpieczne! Dziecko może się zachłysnąć wodą, wystąpić może hipotermia lub inne powikłania. Wyłącznie wykwalifikowany instruktor potrafi prawidłowo dobrać ćwiczenia i zapewnić bezpieczeństwo podczas zajęć w wodzie.

Podsumowując, choć noworodki posiadają naturalne odruchy, które dają im podstawy do oswajania się z wodą, nie oznacza to, że potrafią pływać. Prawdziwa nauka pływania, czyli świadome i skoordynowane ruchy w wodzie, to proces, który rozpoczyna się nieco później, pod czujnym okiem specjalisty. Pamiętajmy, że bezpieczeństwo naszego dziecka jest najważniejsze!