Ile alkoholu dziennie piją Polacy?

Polska w szklance? Ile alkoholu naprawdę pijemy i co to oznacza?

Spożycie alkoholu w Polsce od lat plasuje się na wysokim poziomie, co budzi uzasadnione pytania o kondycję społeczną i zdrowotną naszego kraju. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) w klarowny sposób ilustrują tę tendencję. W 2020 roku, średnio każdy mieszkaniec Polski, bez względu na wiek, spożył ekwiwalent 9,62 litra czystego alkoholu. Rok później, w 2021 roku, liczba ta delikatnie wzrosła do 9,7 litra na osobę. Co jednak kryje się za tymi liczbami i jak interpretować te statystyki w szerszym kontekście?

Po pierwsze, statystyka a rzeczywistość. Ważne jest, aby pamiętać, że średnia spożycia alkoholu na mieszkańca jest wartością uśrednioną. Nie oznacza to, że każdy Polak wypija rocznie prawie 10 litrów czystego alkoholu. Statystyka ta obejmuje bowiem zarówno osoby abstynentów, jak i te, które piją sporadycznie, ale także osoby nadużywające alkoholu, które znacząco zawyżają średnią.

Po drugie, co pijemy i dlaczego? W ostatnich latach obserwujemy zmiany w preferencjach konsumentów. Popularność piwa i wódki, tradycyjnie kojarzonych z polską kulturą picia, powoli ustępuje miejsca innym alkoholom, takim jak wino i alkohole smakowe. Zmiana ta może wskazywać na ewolucję w postrzeganiu alkoholu – od napoju spożywanego okazjonalnie, po element towarzyski, często łączony z relaksem i rozrywką. Przyczyny takiego stanu rzeczy są złożone i obejmują:

• Czynniki społeczno-kulturowe: Alkohol jest głęboko zakorzeniony w polskiej tradycji i kulturze. Powszechność jego spożywania podczas uroczystości, spotkań towarzyskich i świąt utrwala ten zwyczaj.
• Dostępność: Szeroka dostępność alkoholu, zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i online, ułatwia jego konsumpcję. Niska cena niektórych alkoholi również wpływa na wzrost spożycia.
• Stres i napięcie: W trudnych czasach, związanych z problemami ekonomicznymi, stresem w pracy czy problemami osobistymi, alkohol często bywa traktowany jako sposób na rozładowanie napięcia i zapomnienie o problemach.
• Marketing i reklama: Agresywne kampanie marketingowe producentów alkoholu, promujące go jako symbol sukcesu, relaksu i dobrej zabawy, wpływają na postrzeganie alkoholu przez społeczeństwo, zwłaszcza przez młodych ludzi.

Po trzecie, konsekwencje zdrowotne i społeczne. Wysokie spożycie alkoholu w Polsce niesie za sobą poważne konsekwencje zdrowotne i społeczne. Należą do nich:

• Problemy zdrowotne: Nadużywanie alkoholu prowadzi do chorób wątroby, serca, układu nerwowego i nowotworów.
• Problemy społeczne: Alkoholizm jest przyczyną rozpadu rodzin, przemocy domowej, przestępczości i wypadków komunikacyjnych.
• Koszty ekonomiczne: Leczenie chorób związanych z alkoholizmem, koszty związane z wypadkami spowodowanymi przez pijanych kierowców oraz straty związane z absencją w pracy generują ogromne koszty dla społeczeństwa.

Co dalej? Dane GUS powinny być sygnałem alarmowym dla społeczeństwa i rządu. Konieczne jest podjęcie działań mających na celu ograniczenie spożycia alkoholu w Polsce. Należą do nich:

• Edukacja i profilaktyka: Realizacja programów edukacyjnych, informujących o szkodliwości alkoholu i promujących zdrowy styl życia.
• Ograniczenie dostępności: Wprowadzenie regulacji ograniczających dostępność alkoholu, np. poprzez podniesienie cen, ograniczenie liczby punktów sprzedaży i wprowadzenie ograniczeń czasowych.
• Wsparcie dla osób uzależnionych: Zapewnienie dostępu do leczenia odwykowego i wsparcia psychologicznego dla osób uzależnionych od alkoholu.
• Zmiana postaw społecznych: Promowanie pozytywnych wzorców zachowań i zmiany postaw społecznych wobec alkoholu.

Spożycie alkoholu w Polsce to złożony problem, wymagający kompleksowego podejścia. Dane GUS stanowią punkt wyjścia do debaty publicznej na temat skutków spożywania alkoholu i konieczności podjęcia działań zmierzających do poprawy sytuacji. Tylko w ten sposób możemy zbudować zdrowsze i bardziej odpowiedzialne społeczeństwo.