Czy fibromialgia jest groźna?

Skąd się bierze fibromialgia?

Kurczę… skąd się bierze ta fibromialgia? No wiesz… siedzę tu, w tym łóżku, o trzeciej nad ranem i myślę… jakby wszystko się na raz posypało. Moja ciotka Halina, jej życie całe to walka…

• Genetyka? Pewnie ma to znaczenie. Wiesz, moja babcia też na to cierpiała. Ciężko się żyło… Zawsze bolało ją wszystko.

• Środowisko? Też myślę, że tak. Ciągły stres, praca na dwie zmiany… Halina nigdy nie miała łatwo. Teraz siedzi w domu, ból ją zjada.

• Układ nerwowy, immunologiczny, hormony… to wszystko jeden wielki bałagan. Lekarze mówią, że to jak jakaś nieskończona układanka, a kawałków brakuje… I nigdy nie wiadomo, kiedy się jakiś kawałek znaleźć uda.

Myślę o tym od dawna. A to wszystko się nakłada, potęguje… Jak lawina. Jedno ciągnie za sobą drugie. Zaczęło się od drobnych dolegliwości, potem ból stawał się coraz silniejszy. Teraz Halina ledwo chodzi. Z 2023 roku pamiętam jak była u doktora… kilka wizyt… żadnych konkretnych odpowiedzi… tylko więcej pytań. To straszne… naprawdę.

Lista rzeczy, które nasuwają mi się na myśl:

1. Geny: rodzinna historia choroby.
2. Życie: stres, praca, wszystko to wpływa na ciało. Nie wiem… nawet nie wiem…
3. Układ nerwowy, immunologiczny, hormonalny: złożone interakcje… bardzo trudne do rozwikłania.

Boję się… o nią… o siebie… o wszystkich, którzy cierpią. Tak chciałabym pomóc… ale… nie wiem jak. Może tylko mogę się modlić…

Jak sprawdzić czy mam fibromialgia?

Diagnostyka fibromialgii to proces wieloetapowy, niestety pozbawiony jednoznacznego testu. Kluczem jest kompleksowa ocena, uwzględniająca:

a) Rozległą tkliwość uciskową: Lekarz sprawdza punkty tkliwe na ciele, tzw. tender points. W 2024 roku, wciąż diagnozę opiera się na kryteriach Amerykańskiego Kolegium Reumatologii, chociaż istnieją prace nad lepszymi metodami.

b) Objawy ze strony układu nerwowego: To aspekt kluczowy, często pomijany. Konkretnie: problemy z pamięcią (braki w koncentracji, trudności z zapamiętaniem, tzw. “mgła mózgowa”), wolne myślenie czy ogólne zaburzenia funkcji poznawczych. U mnie, pani doktor Anna Nowak, zwróciła na to szczególną uwagę.

c) Doświadczenia bólowe: Wskaźnikiem jest rozległy, przewlekły ból mięśni i stawów, trwający minimum trzy miesiące. Ten ból, jak sama doświadczyłam, jest naprawdę męczący.

d) Nadwrażliwość: Zwiększona wrażliwość na bodźce zewnętrzne (światło, hałas, zapachy, zmiany temperatury) jest częstym obserwowanym symptomem. Oczywiście, nie każdy, kto ma nadwrażliwość na światło, ma fibromialgię. To tylko jeden z elementów układanki.

Diagnoza wyklucza inne choroby. Lekarz musi wykluczyć inne schorzenia dające podobne objawy. To może zająć sporo czasu, niestety. Badania krwi i obrazowe (np. RTG, rezonans magnetyczny) są tutaj kluczowe, aby wykluczyć inne przyczyny dolegliwości. Niezbędne jest także dokładne zebranie wywiadu lekarskiego. To jest bardzo ważne.

Dodatkowe informacje:

• W diagnostyce coraz częściej używa się kwestionariuszy oceny bólu i innych objawów.
• Diagnoza fibromialgii wymaga cierpliwości i współpracy z lekarzem.
• Leczenie jest indywidualnie dopasowywane do pacjenta i obejmuje farmakoterapię, fizjoterapię i psychoterapię. W moim przypadku, pani doktor Nowak poleciła mi regularne ćwiczenia fizyczne oraz terapię poznawczo-behawioralną. Pomaga.
• Wiele informacji można znaleźć w literaturze medycznej oraz na stronach stowarzyszeń chorych na fibromialgię.

Jaki lekarz stwierdza fibromialgię?

Reumatolog jest specjalistą pierwszego wyboru w diagnostyce i leczeniu fibromialgii. Jednakże, ze względu na złożoność objawów i częste współwystępowanie z innymi schorzeniami, lekarz medycyny bólu często pełni kluczową rolę w procesie diagnostycznym i terapeutycznym. To dość logiczne, biorąc pod uwagę, że ból jest głównym objawem fibromialgii, a lekarze medycyny bólu mają w tym zakresie najszerszą wiedzę i doświadczenie. Pomyślmy: diagnostyka fibromialgii to prawdziwa zagadka, wymagająca dokładnego wywiadu i wykluczenia innych chorób.

Lista lekarzy, którzy mogą zająć się diagnozą:

• Reumatolog: Specjalista od chorób reumatycznych, w tym fibromialgii. To zazwyczaj pierwszy punkt odniesienia. Moja znajoma, Ania Kowalska, trafiła do reumatologa z bólami mięśni, po czym rozpoznano u niej fibromialgię.
• Lekarz medycyny bólu: Posiada szczególną wiedzę na temat leczenia bólu przewlekłego, co jest niezwykle istotne w przypadku fibromialgii. To często oni potwierdzają rozpoznanie postawione wstępnie przez reumatologa, albo zajmują się leczeniem w przypadku braku postępu w leczeniu reumatologicznym. Mój wujek, Stefan Nowak, był leczony przez lekarza medycyny bólu po niepowodzeniu leczenia u reumatologa.

Punkty do rozważenia:

1. Wczesna diagnoza jest kluczowa. Im szybciej rozpoznasz chorobę, tym lepiej.
2. Współpraca z lekarzem jest niezbędna. Powinno się dokładnie opisywać objawy i poddawać się zaleconym badaniom. Zbyt wiele osób lekceważy ten aspekt.
3. Leczenie jest wieloaspektowe. To nie tylko farmakologia, ale i fizjoterapia, psychoedukacja, a czasami nawet terapia. Nie ma cudownego leku – trzeba znaleźć odpowiedni plan.

Dodatkowe informacje: W 2024 roku obserwuje się wzrost zainteresowania holistycznym podejściem do leczenia fibromialgii, obejmującym m.in. terapie komplementarne. Z drugiej strony, badania nad nowymi lekami wciąż trwają. Oczywiście, efektywność tych terapii jest różna i zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta. To trochę jak szukanie idealnego klucza do skomplikowanego zamka.