Jak określić zaburzenia emocjonalne?

Zaburzenia Emocjonalne: Jak Rozpoznać Ciche Sygnały?

Zaburzenia emocjonalne, choć często niewidoczne na pierwszy rzut oka, potrafią znacząco wpłynąć na jakość życia. Nie są to chwilowe wahania nastroju, ale trwałe problemy w radzeniu sobie z emocjami, które przekładają się na funkcjonowanie w różnych sferach życia. Zrozumienie, jak manifestują się te zaburzenia, jest pierwszym krokiem do poszukiwania odpowiedniej pomocy.

Wbrew powszechnemu przekonaniu, zaburzenia emocjonalne to nie tylko “wybuchy złości” i “problemy z zachowaniem”. Mają one znacznie szerszy zakres i objawiają się na dwa główne sposoby:

1. Internalizacja: Ciche cierpienie wewnątrz.

Ten rodzaj manifestacji zaburzeń emocjonalnych charakteryzuje się “wewnętrznym” przeżywaniem problemów. Zamiast uzewnętrzniać swoje emocje, osoba cierpiąca na zaburzenia internalizujące tłumi je, co może prowadzić do:

• Nadmiernego lęku i niepokoju: Przewlekłe zamartwianie się, ataki paniki, fobie społeczne.
• Depresji i obniżonego nastroju: Utrata zainteresowania, poczucie beznadziei, chroniczne zmęczenie.
• Izolacji społecznej: Unikanie interakcji, trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji.
• Problemów z samooceną: Poczucie własnej bezwartościowości, krytycyzm wobec siebie.
• Problemów somatycznych: Bóle głowy, brzucha, trudności ze snem, wynikające z napięcia emocjonalnego.

Osoby doświadczające internalizujących zaburzeń emocjonalnych często są postrzegane jako “ciche” i “spokojne”, co sprawia, że ich problemy pozostają niezauważone.

2. Eksternalizacja: Emocje na zewnątrz.

Ten typ zaburzeń emocjonalnych charakteryzuje się wyraźnym demonstrowaniem emocji i problematycznym zachowaniem, takim jak:

• Agresja werbalna i fizyczna: Wybuchy złości, kłótnie, bójki.
• Impulsywność: Działanie bez zastanowienia, trudności z czekaniem na swoją kolej.
• Zachowania opozycyjne i buntownicze: Sprzeciwianie się poleceniom, kwestionowanie autorytetów.
• Naruszenie zasad i norm społecznych: Kradzieże, wandalizm, problemy z prawem.
• Hiperaktywność: Nadmierna ruchliwość, trudności z koncentracją uwagi.

Zachowania eksternalizujące są często bardziej widoczne i problematyczne dla otoczenia, co prowadzi do szybszej interwencji, choć nie zawsze prawidłowo zdiagnozowanej.

Wspólny mianownik: Trudności w regulacji emocji.

Niezależnie od sposobu manifestacji, kluczowym elementem zaburzeń emocjonalnych jest trudność w regulacji emocji. Osoby z tymi zaburzeniami mają problem z rozpoznawaniem, rozumieniem i kontrolowaniem swoich emocji. Ta dysregulacja wpływa negatywnie na:

• Koncentrację i uczenie się: Emocje zakłócają proces myślowy, utrudniając skupienie się na zadaniach szkolnych lub zawodowych.
• Relacje interpersonalne: Trudności w komunikacji, rozwiązywaniu konfliktów, empatii.
• Adaptację: Problemy z przystosowaniem się do nowych sytuacji, radzeniem sobie ze stresem.

Ważne rozróżnienie: Przyczyny problemów.

Zaburzenia emocjonalne nie są spowodowane deficytami poznawczymi. Oznacza to, że trudności w nauce nie wynikają z braku inteligencji, ale z problemów z koncentracją, motywacją i radzeniem sobie ze stresem związanym z nauką.

Diagnoza: Całościowe spojrzenie.

Rozpoznanie zaburzeń emocjonalnych jest procesem złożonym i wymaga kompleksowej oceny. Diagnozę może postawić wyłącznie wykwalifikowany specjalista: psycholog, psychiatra lub psychoterapeuta. Proces diagnostyczny obejmuje:

• Wywiad kliniczny: Rozmowa z osobą doświadczającą problemów oraz jej bliskimi.
• Obserwację zachowania: Analiza sposobu funkcjonowania w różnych sytuacjach.
• Testy psychologiczne: Narzędzia oceniające funkcjonowanie emocjonalne i poznawcze.
• Ocena funkcjonowania w różnych obszarach życia: Szkole, pracy, relacjach społecznych.

Pamiętaj: Wczesna interwencja jest kluczowa.

Zaburzenia emocjonalne nie znikają same. Wczesna interwencja i odpowiednie leczenie (psychoterapia, farmakoterapia lub kombinacja obu) mogą znacząco poprawić jakość życia osób cierpiących na te zaburzenia. Nie ignoruj cichych sygnałów i szukaj pomocy, jeśli zauważysz niepokojące objawy u siebie lub u bliskiej osoby.

Zrozumienie, że zaburzenia emocjonalne są realnym problemem, a nie “wymysłem” czy “słabością charakteru”, jest pierwszym krokiem do budowania bardziej empatycznego i wspierającego społeczeństwa.

#Diagnoza Emocji #Zaburzenia Emocji #Zdrowie Psychiczne