Czy rezerwacja jest umowa?

Rezerwacja mieszkania – umowa czy deklaracja?

W dzisiejszych czasach, zakup mieszkania, szczególnie od dewelopera, często rozpoczyna się od rezerwacji. Wiele osób błędnie uważa, że rezerwacja jest równoznaczna z podpisaniem wiążącej umowy. Czy jednak słusznie? Otóż nie. Rezerwacja mieszkania, wbrew powszechnej opinii, nie jest umową w pełnym tego słowa znaczeniu. Nie tworzy ona wiążącego zobowiązania do zawarcia umowy deweloperskiej.

Różnica między rezerwacją a umową przedwstępną jest kluczowa. Umowa przedwstępna, zgodnie z kodeksem cywilnym, zobowiązuje strony do zawarcia w przyszłości umowy zasadniczej (w tym wypadku – umowy deweloperskiej). Naruszenie umowy przedwstępnej skutkuje odpowiedzialnością odszkodowawczą. Rezerwacja natomiast, jest czymś znacznie mniej formalnym. Stanowi ona jedynie wstępną deklarację intencji ze strony obu stron – nabywcy i dewelopera. Potwierdza chęć nabycia konkretnej nieruchomości przez nabywcę oraz gotowość dewelopera do jej sprzedaży.

Formalnie, rezerwacja może przybrać postać pisemnego dokumentu, ale jego moc prawna jest ograniczona. Zazwyczaj zawiera ona:

• Dane nabywcy i dewelopera.
• Opis rezerwowanego mieszkania (numer lokalu, powierzchnia, piętro).
• Termin ważności rezerwacji.
• Wysokość zadatku rezerwacyjnego (często zwrotnego w przypadku rezygnacji przez nabywcę, aczkolwiek z określonymi ograniczeniami czasowymi).

Warto podkreślić, że zadatek rezerwacyjny nie jest gwarancją zawarcia umowy deweloperskiej. Deweloper może odstąpić od sprzedaży, a zadatek zostanie zwrócony. Analogicznie, nabywca może zrezygnować z zakupu, również zazwyczaj z zachowaniem prawa do zwrotu zadatku, choć klauzule umów rezerwacyjnych pod tym względem bywają bardzo zróżnicowane i należy je dokładnie czytać.

Podsumowując, rezerwacja mieszkania pełni przede wszystkim funkcję chroniącą interesy obu stron. Zapewnia deweloperowi, że zainteresowany nabywca “rezerwuje” dla siebie określoną nieruchomość na określony czas, natomiast nabywcy daje pewność, że dana nieruchomość nie zostanie sprzedana komuś innemu w tym czasie. Jednakże, aby formalnie zabezpieczyć swoje interesy, nabywca powinien dążyć do zawarcia umowy przedwstępnej, która stanowi prawnie wiążące zobowiązanie do zawarcia umowy deweloperskiej. Dopiero ta ostatnia umowa zapewnia pełną ochronę prawną i gwarantuje nabycie nieruchomości. Rezerwacja pozostaje jedynie etapem wstępnym, nie wiążącym prawnie stron.