Ile jest zaburzeń osobowości?

Labirynt Osobowości: Ile Istnieje Zaburzeń i Dlaczego To Pytanie Jest Tak Trudne?

Pytanie “Ile jest zaburzeń osobowości?” na pierwszy rzut oka wydaje się proste. Jednak wchodząc w ten temat, szybko odkrywamy, że odpowiedź jest daleka od jednoznacznej. Dlaczego? Ponieważ klasyfikacja zaburzeń osobowości przypomina wędrówkę przez labirynt, w którym różne ścieżki prowadzą do różnych szacunków i interpretacji.

Zaburzenia osobowości to utrwalone wzorce zachowań, myślenia i odczuwania, które znacząco odbiegają od norm społecznych i powodują cierpienie osobie dotkniętej problemem lub jej otoczeniu. Charakteryzują się one sztywnością, nieadaptacyjnością i trudnościami w relacjach interpersonalnych.

Problematyka Klasyfikacji

Kluczowym aspektem utrudniającym ustalenie dokładnej liczby zaburzeń osobowości jest sama klasyfikacja. Istnieją różne systemy diagnostyczne, z których dwa najczęściej używane to:

• DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) – Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne publikuje to szeroko stosowane narzędzie. Obecna wersja, DSM-5, wyróżnia 10 specyficznych zaburzeń osobowości, pogrupowanych w trzy klastry (A, B i C) na podstawie wspólnych cech.
• ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) – Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) publikuje ICD, które ma bardziej globalny zasięg. ICD-11, najnowsza wersja, przyjęła bardziej wymiarowe podejście do zaburzeń osobowości, koncentrując się na poziomie nasilenia dysfunkcji osobowości oraz określonych cechach.

Dlaczego Różne Systemy?

Różnice między DSM i ICD wynikają z odmiennych podejść do koncepcji zaburzeń osobowości. DSM skupia się na kategorycznym podziale na konkretne jednostki chorobowe, podczas gdy ICD kładzie nacisk na ocenę nasilenia zaburzeń i specyficznych cech osobowości.

Ponadto, same kryteria diagnostyczne w obrębie jednego systemu (np. DSM) mogą ulegać zmianom wraz z postępem wiedzy i ewolucją rozumienia tych zaburzeń. To oznacza, że liczba “oficjalnych” zaburzeń osobowości może się zmieniać w czasie.

Nie tylko liczba, ale i nakładanie się

Kolejnym problemem jest fakt, że często objawy różnych zaburzeń osobowości nakładają się na siebie. Oznacza to, że dana osoba może wykazywać cechy charakterystyczne dla kilku różnych zaburzeń, co utrudnia postawienie jednoznacznej diagnozy.

Konieczność Indywidualnej Diagnozy

Wszystko to prowadzi do wniosku, że pytanie “Ile jest zaburzeń osobowości?” jest mniej istotne niż pytanie: “Jakie konkretne cechy osobowości i wzorce zachowań utrudniają funkcjonowanie danej osoby?”.

Diagnoza zaburzeń osobowości to skomplikowany proces, który powinien być przeprowadzony przez doświadczonego lekarza psychiatrę lub psychologa. Wymaga on gruntownej analizy historii życia pacjenta, obserwacji jego zachowań i zastosowania odpowiednich narzędzi diagnostycznych.

Podsumowanie

Chociaż systemy takie jak DSM-5 wyróżniają 10 specyficznych zaburzeń osobowości, a ICD-11 oferuje bardziej wymiarowe podejście, ostateczna liczba to tylko punkt wyjścia. Kluczowe jest zrozumienie złożoności tych zaburzeń i konieczność indywidualnego podejścia do każdego pacjenta, aby zapewnić mu odpowiednią pomoc i wsparcie. Pamiętajmy, że celem diagnozy nie jest szufladkowanie, ale zrozumienie i ułatwienie leczenia.

#Osobowości #Psychika #Zaburzenia