Czy przebywanie na słońcu jest zdrowe?

Słońce – wróg czy przyjaciel? O zdrowych relacjach z promieniami UV

Słońce, źródło życia na Ziemi, budzi skrajne emocje. Z jednej strony kojarzy się z wakacjami, relaksem i beztroską, z drugiej – z oparzeniami, starzeniem się skóry i groźnymi nowotworami. Czy zatem przebywanie na słońcu jest zdrowe, czy szkodliwe? Odpowiedź, jak zwykle, jest złożona i zależy od wielu czynników. Nie ma prostego “tak” lub “nie”.

Kluczem do korzystania z dobroczynnego działania słońca jest umiar i rozsądek. To nie sama obecność promieni słonecznych jest problemem, ale ich nadmiar i nieodpowiednie zabezpieczenie.

Korzyści wynikające z umiarkowanej ekspozycji na słońce:

• Synteza witaminy D: To chyba najbardziej znany i doceniany aspekt. Witamina D, produkowana w skórze pod wpływem promieni UVB, odgrywa kluczową rolę w wchłanianiu wapnia i fosforu, niezbędnych dla zdrowych kości i zębów. Wpływa również na funkcjonowanie układu odpornościowego, redukując ryzyko infekcji i chorób autoimmunologicznych. Szczególnie istotna jest dla dzieci w okresie wzrostu oraz osób starszych, u których synteza witaminy D jest mniej efektywna.

• Poprawa nastroju: Promienie słoneczne stymulują produkcję serotoniny – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za regulację nastroju i snu. Dlatego też “słoneczna pogoda” często poprawia samopoczucie, redukując objawy depresji i lęków.

• Regulacja rytmu dobowego: Światło słoneczne wpływa na nasz zegar biologiczny, regulując cykl snu i czuwania. Regularna ekspozycja na słońce rano pomaga zsynchronizować zegar biologiczny, poprawiając jakość snu i ogólną kondycję.

Ryzyka związane z nadmierną ekspozycją na słońce:

• Oparzenia słoneczne: Przesadne opalanie prowadzi do poparzeń, które są bolesne, mogą prowadzić do odwodnienia i zwiększają ryzyko nowotworów skóry.

• Przyspieszone starzenie się skóry: Promieniowanie UV uszkadza kolagen i elastynę, prowadząc do powstawania zmarszczek, przebarwień i utraty jędrności skóry.

• Nowotwory skóry: To najpoważniejsze zagrożenie związane z nadmierną ekspozycją na słońce. Regularne i długotrwałe opalanie bez odpowiedniej ochrony znacznie zwiększa ryzyko raka skóry, w tym czerniaka – bardzo groźnego nowotworu.

Jak bezpiecznie korzystać ze słońca?

• Unikaj opalania w godzinach szczytu: Najsilniejsze promieniowanie UV występuje między 11:00 a 15:00. W tym czasie najlepiej przebywać w cieniu.

• Stosuj kremy z filtrem UV: Wybieraj kremy o wysokim współczynniku ochrony przeciwsłonecznej (SPF 30 lub wyższy) i nakładaj je regularnie, nawet w pochmurne dni.

• Noś ochronne ubrania: Kapelusz z szerokim rondem, okulary przeciwsłoneczne i lekkie, przewiewne ubrania z długimi rękawami zapewniają dodatkową ochronę.

• Stopniowo zwiększaj czas ekspozycji na słońce: Unikaj nagłego i długotrwałego opalania. Zacznij od krótkich sesji i stopniowo wydłużaj czas przebywania na słońcu.

Podsumowując, słońce jest niezbędne dla zdrowia, ale tylko w rozsądnych dawkach. Kluczem jest zrównoważone podejście, łączące korzyści płynące z umiarkowanej ekspozycji na słońce z ochroną przed jego szkodliwym działaniem. Pamiętajmy, że zdrowe opalanie to opalanie bezpieczne.