Czemu ludzie mdleją na rollercoasterach?

Rollercoaster: Ekscytacja na granicy omdlenia – co się dzieje z Twoim ciałem?

Rollercoaster to kwintesencja ekstremalnej rozrywki. Adrenalina buzuje, serce wali jak młot, a gardło wydaje okrzyki radości… lub przerażenia. Dla większości to niezapomniane przeżycie, ale dla niektórych – podróż na skraj omdlenia. Czemu tak się dzieje? Odpowiedź leży w skomplikowanej interakcji między fizyką, fizjologią i psychiką.

Przeciążenie, czyli grawitacja na sterydach

Najważniejszym winowajcą jest przeciążenie, wyrażane w jednostkach G. Podczas gwałtownych przyspieszeń, hamowań i zakrętów na rollercoasterze, nasze ciało doświadcza siły wielokrotnie większej niż normalna grawitacja. Im wyższa wartość G, tym mocniej krew “ciągnie” w dół ciała. Wyobraź sobie, że nagle ważysz kilka razy więcej!

Krew w podróży w dół – deficyt w mózgu

To właśnie ten efekt jest kluczowy. Gwałtowne przeciążenie powoduje przesunięcie dużej ilości krwi do dolnych partii ciała, a konkretnie do nóg i jamy brzusznej. Efektem jest spadek ciśnienia krwi w górnej części ciała, a zwłaszcza w mózgu. Mózg, aby prawidłowo funkcjonować, potrzebuje ciągłego dopływu tlenu i glukozy, transportowanych właśnie przez krew.

Omdlenie – wołanie o pomoc niedotlenionego mózgu

Gdy dopływ krwi do mózgu zostaje drastycznie ograniczony, pojawia się niedokrwienie, czyli hipoksja mózgowa. W skrajnych przypadkach, gdy deficyt tlenu i glukozy staje się krytyczny, mózg uruchamia mechanizm obronny: utratę przytomności. Omdlenie to swego rodzaju “reset” systemu, mający na celu ułożenie ciała w pozycji poziomej i ułatwienie przepływu krwi do mózgu.

Stres i ekscytacja – dopełnienie czary goryczy

Ale przeciążenie to nie jedyny element układanki. Ważną rolę odgrywa również stres i ekscytacja związana z jazdą. Adrenalina, wyrzucana do krwi w dużych ilościach, powoduje zwężenie naczyń krwionośnych, co dodatkowo utrudnia przepływ krwi do mózgu. Ponadto, płytki i szybki oddech, charakterystyczny dla stanu podniecenia, może prowadzić do obniżenia poziomu dwutlenku węgla we krwi, co również ma wpływ na ukrwienie mózgu.

Wrażliwość indywidualna – dlaczego jedni mdleją, a inni nie?

Nie wszyscy reagują na rollercoaster w ten sam sposób. Wrażliwość na przeciążenia i stres jest bardzo indywidualna. Osoby z niskim ciśnieniem krwi, problemami z krążeniem, a także z tendencją do hipoglikemii (niskiego poziomu cukru we krwi) są bardziej narażone na omdlenia. Również odwodnienie i niedobór snu mogą zwiększać ryzyko utraty przytomności.

Jak zmniejszyć ryzyko omdlenia na rollercoasterze?

• Nawodnij się: Pij dużo wody przed jazdą.
• Zjedz posiłek: Nie wsiadaj na rollercoaster na pusty żołądek.
• Śpij dobrze: Wypocznij przed dniem pełnym wrażeń.
• Rozgrzewka: Wykonaj kilka prostych ćwiczeń rozciągających, aby poprawić krążenie.
• Oddychaj głęboko: Skoncentruj się na głębokim i regularnym oddechu podczas jazdy.
• Napinaj mięśnie: Napinanie mięśni nóg i brzucha może pomóc utrzymać ciśnienie krwi.
• Słuchaj swojego ciała: Jeśli czujesz się słabo lub masz zawroty głowy, natychmiast poinformuj obsługę.

Rollercoaster to fantastyczna rozrywka, ale warto pamiętać o wpływie, jaki wywiera na nasze ciało. Znając mechanizmy odpowiedzialne za omdlenia, możemy podjąć kroki, aby zminimalizować ryzyko i cieszyć się jazdą w pełni. Pamiętaj: bezpieczeństwo przede wszystkim!