Czy risperidon to neuroleptyk?

Risperidon – atypowy neuroleptyk o szerokim spektrum działania

Risperidon, substancja czynna leku Rispolept, jest klasyfikowany jako atypowy neuroleptyk, zwany również antypsychotykiem drugiej generacji. To rozróżnienie ma istotne znaczenie, ponieważ odróżnia go od starszych, typowych neuroleptyków, charakteryzujących się innym profilem działania i potencjalnych skutków ubocznych. Choć termin “neuroleptyk” bywa czasem postrzegany negatywnie, ważne jest zrozumienie, że współczesna psychiatria oferuje leki z tej grupy o znacznie ulepszonym profilu bezpieczeństwa i skuteczności.

Kluczowym mechanizmem działania risperidonu jest oddziaływanie na receptory dopaminowe i serotoninowe w mózgu. W przeciwieństwie do typowych neuroleptyków, risperidon wykazuje silniejsze powinowactwo do receptorów serotoninowych 5-HT2A niż do receptorów dopaminowych D2. Ta specyficzna interakcja pozwala na skuteczną redukcję objawów psychotycznych, takich jak urojenia, omamy czy zaburzenia myślenia, przy jednoczesnym zmniejszeniu ryzyka wystąpienia niektórych działań niepożądanych, charakterystycznych dla starszych neuroleptyków, np. zaburzeń ruchowych (ekstrapiramidalnych).

Oprócz działania przeciwpsychotycznego, risperidon wykazuje również właściwości stabilizujące nastrój, co umożliwia jego zastosowanie w terapii epizodów maniakalnych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej. Regulując aktywność neuroprzekaźników, risperidon pomaga w kontrolowaniu nadmiernej euforii, pobudzenia psychoruchowego i impulsywności, typowych dla fazy manii.

Warto podkreślić, że risperidon znajduje zastosowanie również w leczeniu pewnych zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży, takich jak zespół Tourette’a czy agresja związana z autyzmem. W tych przypadkach lekarz dostosowuje dawkowanie indywidualnie do potrzeb pacjenta, biorąc pod uwagę potencjalne korzyści i ryzyko związane z terapią.

Należy jednak pamiętać, że jak każdy lek, risperidon może powodować działania niepożądane, takie jak przyrost masy ciała, senność, zaburzenia hormonalne czy problemy z koncentracją. Dlatego decyzja o włączeniu risperidonu do terapii powinna być poprzedzona szczegółową konsultacją z lekarzem psychiatrą, który oceni stan pacjenta, dobierze odpowiednią dawkę i będzie monitorował przebieg leczenia. Samodzielne stosowanie tego leku jest absolutnie przeciwwskazane.

#Lęk #Neuroleptyk #Risperidon