Na czym polega weryfikacja wartości niematerialnych i prawnych?

Weryfikacja wartości niematerialnych i prawnych – nie tylko kwestia dokumentów

Weryfikacja wartości niematerialnych i prawnych (WNiP) to proces znacznie bardziej złożony niż proste sprawdzenie posiadanych dokumentów. Choć posiadanie odpowiedniej dokumentacji jest fundamentem tego procesu, sama jej obecność nie gwarantuje poprawności wyceny i zgodności z rzeczywistością. Skuteczna weryfikacja wymaga holistycznego podejścia, uwzględniającego zarówno aspekty prawne, jak i ekonomiczne, a jej celem jest ustalenie rzetelnej wartości tych aktywów w kontekście sprawozdawczości finansowej i podejmowania strategicznych decyzji.

Po pierwsze: potwierdzenie prawa własności. To element fundamentalny. Weryfikacja musi potwierdzić, że firma rzeczywiście posiada prawo do korzystania z danego składnika WNiP. W przypadku licencji, wymaga to analizy umowy licencyjnej, sprawdzenia jej ważności, zakresu udzielonych praw oraz ewentualnych ograniczeń. Niezbędne jest także potwierdzenie, że licencjodawca posiadał prawo do udzielenia licencji. W przypadku innych aktywów, takich jak know-how czy marka, weryfikacja może wymagać przeanalizowania dokumentacji patentowej, rejestracji znaku towarowego czy umów o zachowaniu poufności. Sam fakt posiadania dokumentu nie wystarcza – ważna jest jego prawidłowa interpretacja i ocena zgodności z obowiązującymi przepisami.

Po drugie: ocena zgodności z rzeczywistością. Posiadanie dokumentów to tylko jeden element układanki. Kluczowe jest ustalenie, czy wartość WNiP odzwierciedla rzeczywistą wartość rynkową oraz czy jest adekwatnie ujęta w ewidencji księgowej. To wymaga analizy czynników, które wpływają na wartość tych aktywów, takich jak:

• Potencjał generowania przyszłych korzyści ekonomicznych: Czy licencja, know-how czy marka rzeczywiście przyczyniają się do zwiększenia przychodów firmy? Weryfikacja obejmuje analizę historycznych danych finansowych, prognoz i planów biznesowych.
• Okres użytkowania: Jak długo firma będzie mogła korzystać z danego składnika WNiP? W przypadku licencji ważna jest data wygaśnięcia, natomiast w przypadku marek – ich trwałość i rozpoznawalność na rynku.
• Ryzyko utraty wartości: Czy istnieją czynniki, które mogą wpłynąć na zmniejszenie wartości WNiP, np. pojawienie się konkurencyjnych technologii, zmiana przepisów prawnych lub utrata reputacji marki?
• Zmiany w otoczeniu prawno-regulacyjnym: Czy w danym okresie zaszły zmiany w przepisach, które mogły wpłynąć na wartość WNiP? Na przykład, zmiana przepisów dotyczących ochrony własności intelektualnej może wpłynąć na wartość patentu.

Po trzecie: komponent ludzki. Weryfikacja WNiP często wymaga zaangażowania specjalistów – prawników, biegłych rewidentów, doradców finansowych. Ich wiedza i doświadczenie są niezbędne do prawidłowej oceny prawnej i ekonomicznej wartości tych aktywów.

Podsumowując, weryfikacja wartości niematerialnych i prawnych to proces kompleksowy, wymagający nie tylko sprawdzenia dokumentacji, ale także dogłębnej analizy czynników wpływających na ich wartość i zgodności z rzeczywistością. Tylko takie holistyczne podejście gwarantuje rzetelną ocenę tych aktywów i ich prawidłowe ujęcie w sprawozdawczości finansowej.

#Niematerialne #Wartości #Weryfikacja