Czy osoba karana może być prezesem fundacji?

Czy skazany może być prezesem fundacji? Granice odpowiedzialności i społecznego zaufania

Kwestia, czy osoba karana może pełnić funkcję prezesa fundacji, nie jest jednoznacznie uregulowana prawnie. W przeciwieństwie do spółek handlowych, gdzie Kodeks Spółek Handlowych precyzyjnie określa przesłanki uniemożliwiające objęcie określonych funkcji (np. art. 18 § 2 KSH), prawo dotyczące fundacji pozostawia w tym zakresie więcej swobody. Brak jest bowiem bezpośredniego zakazu powierzania funkcji prezesa osobie karanej.

Kluczowe jest zrozumienie, że fundacja jest organizacją non-profit, działającą na podstawie aktu notarialnego – statutu. To właśnie statut fundacji, a nie przepisy ogólne, w pierwszej kolejności definiuje kryteria wyboru i odwoływania członków zarządu, w tym prezesa. Statut może – a w wielu przypadkach powinien – zawierać klauzule dotyczące kwalifikacji wymaganych od osób pełniących funkcje w organach fundacji. Może on np. określać, że prezesem może być tylko osoba o nieposzlakowanej opinii, posiadająca określone doświadczenie zawodowe lub wykształcenie.

Jeżeli statut nie zawiera żadnych ograniczeń dotyczących karalności, formalnie osoba karana może zostać prezesem. Jednakże, decyzja o powierzeniu jej tej funkcji obarczona jest istotnymi konsekwencjami. Należy pamiętać o kilku kluczowych aspektach:

• Społeczne zaufanie: Fundacje opierają swoją działalność na społecznym zaufaniu. Wybór prezesa z kartoteką może negatywnie wpłynąć na wizerunek fundacji i utrudnić pozyskiwanie darowizn oraz współpracę z innymi podmiotami. Nawet jeżeli wyrok nie ma bezpośredniego związku z działalnością fundacji, negatywny odbiór społeczny może poważnie ograniczyć jej efektywność.

• Etyka i moralność: Choć prawo nie zakazuje, etyczne i moralne aspekty wyboru prezesa z kartoteką są niezwykle istotne. Zarząd fundacji powinien kierować się zasadami uczciwości i przejrzystości, dbając o nienaganną reputację instytucji.

• Ryzyko nadużyć: W zależności od rodzaju popełnionego przestępstwa, wybór osoby karanej na prezesa może zwiększyć ryzyko nadużyć finansowych lub innych nieprawidłowości w zarządzaniu fundacją.

Podsumowując, choć brak jest bezpośredniego zakazu powierzania funkcji prezesa fundacji osobie karanej, decyzja taka powinna być podejmowana z najwyższą starannością, uwzględniając potencjalne konsekwencje dla wizerunku i funkcjonowania fundacji. Szczegółowa analiza statutu, a także ocena moralnych i etycznych aspektów takiego wyboru są kluczowe dla podjęcia odpowiedzialnej decyzji. W praktyce, większość fundacji będzie dążyć do wyboru osoby o nieposzlakowanej opinii, co w oczywisty sposób wyklucza kandydatów z przeszłością karną.