Jak sprawdzić stan kości?

Jak sprawdzić stan swoich kości? O diagnostyce osteoporozy i innych schorzeń kostnych

Zdrowie kości jest fundamentem naszego dobrego samopoczucia i sprawności fizycznej. Niestety, wiele czynników, takich jak wiek, dieta, styl życia czy predyspozycje genetyczne, może negatywnie wpływać na ich stan, prowadząc do takich schorzeń jak osteoporoza czy osteopenia. Jak więc sprawdzić, czy nasze kości są w dobrej kondycji? Kluczem jest odpowiednia diagnostyka, a ta, w przypadku oceny gęstości mineralnej kości, opiera się przede wszystkim na wykorzystaniu promieniowania rentgenowskiego.

Chociaż proste zdjęcie rentgenowskie może wykazać złamania czy zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe, nie jest ono wystarczająco precyzyjne do oceny gęstości kości i wczesnego wykrywania osteoporozy. W tym celu stosuje się znacznie bardziej zaawansowane techniki.

Złoty standard – densytometria DXA/DEXA

Najlepszą i najczęściej stosowaną metodą badania gęstości mineralnej kości jest dwuwiązkowa absorpcjometria rentgenowska (DXA lub DEXA). To badanie o niskiej dawce promieniowania, uznawane za bezpieczne i niezwykle precyzyjne, pozwala określić masę kostną w różnych częściach szkieletu, takich jak kręgosłup, szyjka kości udowej i przedramię. Uzyskane wyniki porównuje się z normami dla danej płci i wieku, co pozwala na precyzyjne określenie ryzyka złamań.

DXA/DEXA – co to oznacza w praktyce?

Badanie jest szybkie i bezbolesne. Pacjent leży na specjalnym stole, a skaner przechodzi nad badanym obszarem ciała. Wynik jest gotowy niemal natychmiast i zawiera precyzyjne pomiary gęstości mineralnej kości oraz T-score i Z-score – wskaźniki porównujące wynik pacjenta z normami dla zdrowych młodych dorosłych (T-score) i dla osób w tym samym wieku (Z-score). Te wartości pozwalają lekarzowi ocenić ryzyko osteoporozy i podjąć odpowiednie kroki profilaktyczne lub lecznicze.

Inne metody badania stanu kości:

Oprócz densytometrii DXA/DEXA, istnieją inne metody, choć rzadziej stosowane w rutynowej diagnostyce:

• Ultrasonografia: Metoda ta jest mniej precyzyjna niż DXA, ale może być pomocna w ocenie gęstości kości pięty. Jest nieinwazyjna i stosunkowo tania.
• Badania biochemiczne krwi: Oznaczanie poziomu wapnia, fosforu, witaminy D i innych markerów metabolizmu kostnego może pomóc w ocenie stanu kości, ale nie zastępuje densytometrii.

Kiedy warto wykonać badanie densytometrii?

Badanie densytometrii zaleca się szczególnie:

• Kobiety po menopauzie
• Osoby z rodzinnym występowaniem osteoporozy
• Osoby z czynnikami ryzyka osteoporozy (np. długotrwałe stosowanie kortykosteroidów, nadmierne spożycie alkoholu, palenie tytoniu, niskie spożycie wapnia i witaminy D)
• Osoby po przebytym złamaniu
• Osoby z podejrzeniem osteoporozy na podstawie objawów klinicznych (np. ból kręgosłupa, utrata wzrostu)

Podsumowując, wczesne wykrycie problemów z kośćmi jest kluczowe dla zapobiegania złamaniom i utrzymania dobrej jakości życia. Densytometria DXA/DEXA stanowi złoty standard w ocenie gęstości mineralnej kości, a jej wykonanie warto rozważyć, zwłaszcza u osób z grupy podwyższonego ryzyka. Pamiętaj jednak, że to lekarz na podstawie wyników badania oraz wywiadu lekarskiego podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu.

#Badanie Kości #Stan Kości #Zdrowie Kości