Ile jest zaburzeń psychicznych?

Liczba Twarzy Umysłu: Ile jest Zaburzeń Psychicznych?

Pytanie o dokładną liczbę zaburzeń psychicznych, choć wydaje się proste, w rzeczywistości skrywa w sobie sporą dozę złożoności. Nie istnieje jedna, uniwersalna odpowiedź, a szacunki różnią się w zależności od tego, do jakiego źródła sięgniemy i jakie kryteria zostaną uznane za decydujące. Dlaczego tak się dzieje?

Zaburzenia psychiczne to nie są choroby w takim samym sensie, jak infekcja bakteryjna czy złamana kość. Nie diagnozuje się ich na podstawie pojedynczego testu czy markera biologicznego. Diagnoza opiera się na obserwacji objawów, wywiadzie z pacjentem i porównaniu ze standardami opisanymi w podręcznikach diagnostycznych. Te standardy natomiast, ewoluują wraz z postępem wiedzy, zmieniającym się postrzeganiem zdrowia psychicznego i uwzględnianiem różnic kulturowych.

DSM-5: Standard, który Nie Zamyka Tematu

Najczęściej cytowanym źródłem jest Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA) i jego Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM), czyli Podręcznik Diagnostyczny Zaburzeń Psychicznych. Aktualna, piąta edycja (DSM-5) zawiera ponad 250 kategorii zaburzeń. Obejmują one szeroki wachlarz problemów, od zaburzeń nastroju, takich jak depresja i choroba afektywna dwubiegunowa, przez zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości, po zaburzenia ze spektrum autyzmu i zaburzenia psychotyczne.

Jednak DSM-5 nie jest biblią zdrowia psychicznego, a raczej przewodnikiem, który ma ułatwić diagnozę i komunikację między specjalistami. Jest to dokument podlegający ciągłej aktualizacji, ponieważ rozumienie zaburzeń psychicznych jest procesem dynamicznym.

Gdzie Szukać Więcej?

Chociaż DSM-5 jest dominującym standardem, inne źródła podają rozbieżne liczby. Niektóre szacunki mówią o 300, 500, a nawet więcej rozpoznawanych zaburzeniach psychicznych. Skąd te różnice?

• Wariacje w kryteriach diagnostycznych: Różne systemy klasyfikacji mogą stosować odmienne kryteria diagnostyczne dla tego samego zaburzenia.
• Podkategorie i specyfikatory: Wiele zaburzeń w DSM-5 posiada podkategorie i specyfikatory, które pozwalają na dokładniejsze opisanie objawów i przebiegu choroby u konkretnego pacjenta. W zależności od podejścia, można je liczyć jako oddzielne zaburzenia.
• Zespoły objawów nie w pełni zdefiniowane: Istnieją zespoły objawów, które nie spełniają w pełni kryteriów diagnostycznych dla żadnego z istniejących zaburzeń, ale powodują cierpienie i wymagają interwencji. Te nieokreślone zaburzenia mogą być uwzględniane w szerszych szacunkach.
• Uwzględnianie zaburzeń współistniejących: Osoby cierpiące na zaburzenia psychiczne często mają więcej niż jedno rozpoznanie. Niektóre systemy liczą te współwystępujące zaburzenia oddzielnie, co zwiększa ogólną liczbę.

Po co nam ta liczba?

Mimo braku jednej, ostatecznej odpowiedzi, wiedza o liczbie rozpoznawanych zaburzeń psychicznych ma istotne znaczenie.

• Uświadamianie: Podkreśla złożoność zdrowia psychicznego i mnogość problemów, z którymi borykają się ludzie.
• Poprawa diagnozy i leczenia: Dąży do precyzyjnego rozpoznawania problemów i dopasowania skutecznych interwencji.
• Planowanie zasobów: Pozwala na lepsze planowanie zasobów i usług opieki zdrowotnej w dziedzinie zdrowia psychicznego.
• Badania naukowe: Stymuluje badania naukowe mające na celu lepsze zrozumienie przyczyn, mechanizmów i leczenia zaburzeń psychicznych.

Podsumowując, dokładna liczba zaburzeń psychicznych pozostaje kwestią otwartą. Ważniejsze od konkretnej cyfry jest świadomość różnorodności problemów, które wpływają na nasze samopoczucie i funkcjonowanie, oraz dążenie do lepszego zrozumienia i wsparcia osób cierpiących na te zaburzenia. Liczba ta nieustannie rośnie, co niekoniecznie oznacza zwiększenie zachorowalności, lecz raczej postęp w diagnostyce i rosnącą świadomość społeczną. Pamiętajmy, że zdrowie psychiczne jest tak samo ważne, jak zdrowie fizyczne, a szukanie pomocy jest oznaką siły, nie słabości.