Jakie lektury usunięto z matury?

Koniec z Kochanowskim i Romeo? Zmiany w lekturach maturalnych z języka polskiego

Reforma systemu edukacji dotarła również do listy lektur obowiązkowych na maturze z języka polskiego. Rok 2024 przyniósł znaczące zmiany w zakresie utworów, których znajomość była wymagana od zdających egzamin na poziomie podstawowym. Te zmiany, choć z jednej strony mogą wydawać się kosmetyczne, w rzeczywistości mogą odbić się echem w sposobie przygotowania się uczniów do egzaminu dojrzałości.

Najbardziej zaskakujące jest usunięcie z kanonu lektur Psalmów Jana Kochanowskiego, a w szczególności słynnych, często analizowanych na lekcjach, Psalmów 13 i 47. Ich utrata z programu matury oznacza dla maturzystów nie tylko mniej materiału do opanowania, ale również zagadkę, jaką interpretację tych utworów preferował Centralna Komisja Egzaminacyjna w kontekście szerszego rozumienia baroku i poezji religijnej. Eliminacja tych utworów z pewnością wpłynie na sposób nauczania poezji religijnej w szkołach średnich, skłaniając nauczycieli do poszukiwania innych przykładów, które nadal będą spełniały funkcję ilustrującą ten nurt literacki.

Kolejna, równie znacząca zmiana dotyczy światowej klasy dramatu Romea i Julii Williama Szekspira. Usunięcie tego utworu z listy lektur maturalnych budzi zaskoczenie, biorąc pod uwagę jego popularność i częste wykorzystywanie w szkole jako przykład dramatu romantycznego, a także jako materiału do analizy tematów jak miłość, nienawiść, śmierć i los. Brak “Romea i Julii” na liście obowiązkowych lektur wprowadza nowy wymiar do przygotowań maturzystów, zmuszając ich do bardziej skrupulatnej analizy pozostałych tekstów dramatycznych w programie nauczania.

O ile usunięcie konkretnych utworów może wydawać się decyzją subiektywną, to niewątpliwie wpłynie na kształt edukacji literackiej w szkołach. Pozostaje oczekiwać, jak nauczyciele i uczniowie zaadaptują się do tych zmian oraz jakie konsekwencje przyniesie to dla poziomu przygotowania maturzystów do egzaminu z języka polskiego. Czy zmiany te wprowadzą lepszą równowagę w programie, pozwalając na głębsze zapoznanie się z innymi, równie ważnymi utworami? Czas pokaże.