Ile wynosi średnia pensja?

Ile wynosi średnia pensja? Perspektywa poza statystyką GUS

Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) za wrzesień 2024 roku wskazują na przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw na poziomie 8140,98 zł, co stanowi wzrost o 10,3% w porównaniu do września 2023. Choć te liczby dają pewien obraz sytuacji, warto spojrzeć głębiej, by zrozumieć, co tak naprawdę kryje się za pojęciem “średniej pensji” i jak odnosi się ona do rzeczywistości finansowej Polaków.

Statystyka GUS, skupiając się na sektorze przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 osób, pomija znaczną część rynku pracy. Nie uwzględnia ona mikrofirm, małych i średnich przedsiębiorstw, które stanowią istotny element polskiej gospodarki i zatrudniają wielu pracowników. W tych sektorach zarobki często odbiegają od prezentowanej średniej, nierzadko będąc niższe.

Co więcej, “średnia” jest wrażliwa na wartości skrajne, czyli bardzo wysokie zarobki niewielkiej grupy osób. Te wysokie pensje “wyciągają” średnią w górę, dając mylne wrażenie powszechnego dobrobytu. Bardziej miarodajnym wskaźnikiem, lepiej oddającym sytuację “przeciętnego” pracownika, jest mediana, czyli wartość środkowa w uporządkowanym zbiorze zarobków. Pozwala ona wyeliminować wpływ ekstremalnie wysokich wynagrodzeń i skupić się na zarobkach “pośrodku” skali.

Kolejnym aspektem, który warto uwzględnić, jest różnica wynagrodzeń w zależności od regionu, branży i stażu pracy. W dużych miastach zarobki są zwykle wyższe niż na terenach wiejskich, podobnie jak w sektorach takich jak IT czy finanse w porównaniu np. z gastronomią czy handlem. Doświadczenie zawodowe również wpływa na wysokość pensji.

Dlatego, analizując dane o średnich zarobkach, należy pamiętać o ich ograniczeniach i patrzeć na nie z perspektywy szerszego kontekstu rynku pracy. Dopiero wówczas można zrozumieć rzeczywisty obraz sytuacji finansowej Polaków. Warto śledzić również inne wskaźniki, takie jak mediana, struktura zarobków według branż i regionów, aby zyskać pełniejszy obraz sytuacji.