Ile pieniędzy ma przeciętny Polak?

Ile pieniędzy “na czarną godzinę” ma przeciętny Polak? Mity i rzeczywistość polskich oszczędności.

Pytanie o zasobność portfela przeciętnego Polaka od zawsze rozpala wyobraźnię. Czy rzeczywiście toniemy w długach, czy może jednak gromadzimy zaskórniaki “na czarną godzinę”? Najnowsze raporty, choć malują obraz nieco bardziej optymistyczny, wymagają głębszej analizy, by oddzielić fakty od mitów.

Z raportu Assay Index za 2022 rok wynika, że ponad połowa Polaków deklaruje posiadanie oszczędności. To dobra wiadomość, świadcząca o rosnącej świadomości finansowej i chęci zabezpieczenia przyszłości. Jeszcze bardziej optymistyczna jest średnia kwota odłożonych środków, która w 2022 roku wyniosła 35 809 zł. Wzrost w porównaniu z rokiem 2021, kiedy to przeciętne oszczędności oscylowały wokół 30 tysięcy złotych, jest zauważalny i z pewnością napawa nadzieją.

Jednak, zanim popadniemy w euforię, warto spojrzeć na te liczby z perspektywy różnych grup społecznych i ekonomicznych. “Średnia” to pojęcie zwodnicze. Wypadkowa wysokich oszczędności niewielkiej grupy najbogatszych może zawyżać wynik, maskując realną sytuację większości. Mediana, czyli wartość środkowa, prawdopodobnie lepiej odzwierciedlałaby rzeczywiste oszczędności “przeciętnego” Kowalskiego.

Co jeszcze warto wziąć pod uwagę, analizując te dane?

• Inflacja: Wzrost oszczędności w nominalnej wartości niekoniecznie oznacza realny wzrost siły nabywczej. Szalejąca inflacja w 2022 roku z pewnością “zjadła” część zysków z odsetek i podważyła wartość zgromadzonych środków.
• Regionalne różnice: Zasobność portfela zależy od miejsca zamieszkania. Mieszkańcy dużych miast, z reguły, zarabiają więcej i mają większe możliwości oszczędzania niż mieszkańcy mniejszych miejscowości czy obszarów wiejskich.
• Wiek: Oszczędności rosną wraz z wiekiem i stażem pracy. Młodzi ludzie, dopiero wchodzący na rynek pracy, zazwyczaj dysponują mniejszymi zasobami niż osoby w średnim wieku, które miały czas na zgromadzenie kapitału.
• Cel oszczędności: Motywacje do oszczędzania są różne. Jedni odkładają na emeryturę, inni na zakup mieszkania, a jeszcze inni na nieprzewidziane wydatki. Cel oszczędności wpływa na tempo i strategię odkładania.

Wnioski?

Raport Assay Index to ważny punkt odniesienia, ale nie powinniśmy opierać się na nim bezkrytycznie. Faktem jest, że Polacy coraz chętniej oszczędzają, jednak “przeciętna” kwota oszczędności nie oddaje w pełni złożonej rzeczywistości społeczno-ekonomicznej. Zamiast porównywać się do “średniej”, lepiej skupić się na własnej sytuacji finansowej i opracować strategię, która pozwoli nam zbudować solidny fundament finansowy na przyszłość. Kluczem jest świadome zarządzanie budżetem, regularne odkładanie nawet niewielkich kwot i dywersyfikacja inwestycji, aby zabezpieczyć się przed inflacją i nieprzewidzianymi zdarzeniami. Pamiętajmy, że prawdziwa siła finansowa to nie tylko zgromadzone środki, ale także umiejętność zarządzania nimi.