Ile przeciętny Polak zarabia na miesiąc?

Ile naprawdę zarabia przeciętny Polak? Mit średniej krajowej.

Dane Głównego Urzędu Statystycznego regularnie podają średnie wynagrodzenie w Polsce. W czerwcu 2024 roku ta wartość osiągnęła imponującą liczbę 8057,41 zł brutto. Czy oznacza to, że przeciętny Polak zarabia taką kwotę? Odpowiedź jest zdecydowanie bardziej skomplikowana, niż mogłoby się wydawać. Liczba ta, choć oficjalna, jest w dużej mierze myląca i nie odzwierciedla rzeczywistej sytuacji finansowej większości Polaków.

Problem tkwi w samej definicji “średniej”. Wynagrodzenie 8057,41 zł brutto jest średnią arytmetyczną, a więc uwzględnia zarobki zarówno osób na najniższych stanowiskach, jak i zarabiających krocie w korporacjach czy na wysokich stanowiskach publicznych. Wpływ osób z ekstremalnie wysokimi zarobkami znacząco wypacza ten wynik, tworząc iluzję znacznie wyższego poziomu życia dla przeciętnego obywatela.

Bardziej miarodajnym wskaźnikiem jest prawdopodobnie mediana wynagrodzeń, która pokazuje, ile zarabia osoba znajdująca się dokładnie pośrodku rozkładu zarobków. Niestety, GUS nie publikuje regularnie danych o medianie wynagrodzeń. Brakuje więc oficjalnej, łatwo dostępnej informacji, która lepiej oddałaby rzeczywistość.

Dodatkowo, podawana średnia 8057,41 zł brutto nie uwzględnia wszystkich dodatków i premii, które stanowią istotną część dochodów wielu osób. GUS w swoich raportach publikuje też dane dotyczące “prawdziwych wynagrodzeń”, które te elementy uwzględniają. W czerwcu 2024 roku wyniosły one 6507,39 zł brutto. To znacznie niższa wartość, bliższa rzeczywistym zarobkom większości Polaków, choć wciąż daleka od obrazu pełnej sytuacji ekonomicznej.

Wniosek jest prosty: średnia krajowa, choć użyteczna w analizach makroekonomicznych, źle odzwierciedla rzeczywiste zarobki przeciętnego Polaka. Bez danych o medianie wynagrodzeń oraz bardziej szczegółowej analizy rozkładu zarobków trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, ile naprawdę zarabia przeciętny obywatel naszego kraju. Potrzebne są bardziej precyzyjne i kompleksowe dane statystyczne, które uwzględnią różnice regionalne, branżowe oraz uwzględnią całość dochodów, a nie tylko pensję podstawową. Dopiero wtedy będziemy mogli mówić o rzetelnym obrazowaniu sytuacji ekonomicznej Polaków.