Co jest odciągane od premii?

Co tak naprawdę „zjada” naszą premię? Rozkład składników potrąceń

Premia – wyczekiwany dodatek do pensji, symbol docenienia za trud i zaangażowanie. Lecz radość z otrzymania nagrody często bywa przyćmiona, gdy po odjęciu podatków i innych potrąceń kwota na rękę znacznie odbiega od początkowej, brutto. Co zatem tak naprawdę „zjada” naszą premię i jak rozumieć mechanizm tych odliczeń?

Podstawowym i najczęściej największym składnikiem potrąceń jest podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). Zgodnie z art. 12 ustawy o PIT, premie – zarówno te wypłacane na podstawie regulaminu, jak i te uznaniowe – stanowią przychód ze stosunku pracy i podlegają opodatkowaniu. Stawka podatku zależy od wysokości dochodu w danym roku podatkowym. Chociaż popularnie mówi się o stawce 17% lub 32%, system jest bardziej skomplikowany i uwzględnia progresję podatkową. Oznacza to, że im wyższy dochód, tym wyższa stawka podatku. Wprowadzona od 1 lipca 2022 roku obniżka podatku do 12% dla niższych dochodów zmniejszyła obciążenie w tym zakresie, jednakże nadal podatek jest znaczącym elementem wpływającym na kwotę netto.

Zaliczka na podatek dochodowy to kwota, którą pracodawca potrąca z premii z góry, na poczet rocznego podatku. Jest ona obliczana na podstawie prognozowanego dochodu, a jej wysokość zależy od wybranej przez podatnika formy rozliczenia PIT (np. samotny rodzic, małżeństwo). Ważne jest, aby pamiętać, że zaliczka nie jest ostatecznym rozliczeniem podatku. Różnice między zaliczkami a faktycznie należnym podatkiem są rozliczane w zeznaniu podatkowym składanym w kolejnym roku.

Oprócz podatku dochodowego, od premii mogą być potrącane również inne składniki, w zależności od indywidualnej sytuacji pracownika. Mogą to być np.:

• Składek na ubezpieczenie zdrowotne: Składka ta jest obliczana od kwoty brutto premii i wynosi obecnie 9% (dla osób zatrudnionych na umowę o pracę).
• Zaległe należności: Pracodawca ma prawo potrącić z premii zaległe należności pracownika, takie jak np. pożyczki udzielone przez firmę czy zaliczki na koszty służbowe. Tutaj jednak istotne są przepisy kodeksu pracy regulujące kwestię potrąceń z wynagrodzenia.
• Alimenty: W przypadku orzeczenia sądowego o płaceniu alimentów, pracodawca może potrącać je z wynagrodzenia, w tym również z premii.
• Zajęcia komornicze: W przypadku zajęcia komorniczego wynagrodzenia, część premii może zostać przekazana wierzycielowi.

Podsumowując, kwota premii „na rękę” to wynik złożonych obliczeń uwzględniających podatek dochodowy, składkę zdrowotną oraz potencjalne inne potrącenia. Zrozumienie tego mechanizmu pozwala na lepsze planowanie finansów i uniknięcie nieprzyjemnych niespodzianek. W razie wątpliwości co do obliczeń, warto zwrócić się o wyjaśnienia do działu kadr lub księgowości w miejscu pracy.

#Potrącenia #Premia #Wynagrodzenie