Kiedy nie muszę zgłaszać darowizny?

Kiedy darowizna pozostaje tajemnicą? Kiedy NIE musisz zgłaszać prezentu fiskusowi.

Otrzymanie darowizny, czy to w postaci gotówki, czy wartościowych przedmiotów, to zawsze powód do radości. Niezależnie od tego, czy jest to wsparcie finansowe od rodziców, prezent ślubny od dziadków, czy pomoc w trudnej sytuacji od rodzeństwa, darowizna może znacząco poprawić naszą sytuację. Ale czy zawsze musimy informować o tym fiskusa? Odpowiedź brzmi: nie! Istnieją sytuacje, w których darowizna pozostaje sprawą prywatną i nie wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego.

Granica dyskrecji: Kwota wolna od podatku i bliskie relacje

Kluczem do zrozumienia, kiedy darowizna nie wymaga zgłoszenia, jest powiązanie dwóch elementów: pokrewieństwa i kwoty wolnej od podatku. Zgodnie z polskim prawem, jeśli darowizna pochodzi od najbliższej rodziny i jej wartość nie przekracza określonej kwoty, nie musimy o niej informować urzędu skarbowego.

Kto zalicza się do “najbliższej rodziny”? Mówimy tutaj o tzw. zerowej grupie podatkowej. Obejmuje ona:

• Małżonka
• Zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki)
• Wstępnych (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie)
• Pasierba, pasierbicę
• Rodzeństwo
• Ojczyma, macochę

Jaka kwota pozwala na dyskrecję? Od lipca 2023 roku kwota wolna od podatku od spadków i darowizn dla zerowej grupy podatkowej wynosi 36 120 zł. Oznacza to, że jeśli otrzymamy darowiznę od osoby z tej grupy, a jej wartość nie przekracza tej kwoty, możemy spać spokojnie – nie musimy zgłaszać tego faktu do urzędu skarbowego.

Ważne zastrzeżenia i niuanse:

• Limit 36 120 zł dotyczy okresu 5 lat. Oznacza to, że sumujemy wartość wszystkich darowizn otrzymanych od jednej osoby z zerowej grupy podatkowej w ciągu ostatnich 5 lat. Jeśli przekroczymy tę kwotę, musimy zgłosić nadwyżkę do urzędu skarbowego i zapłacić podatek.
• Forma darowizny ma znaczenie. W przypadku darowizn pieniężnych, aby skorzystać ze zwolnienia, konieczne jest udokumentowanie przekazania środków na rachunek bankowy obdarowanego lub przekazem pocztowym. Nie wystarczy przekazanie gotówki “z ręki do ręki”.
• Kwestia dowodów. Nawet jeśli darowizna nie podlega zgłoszeniu, warto zachować dowody, np. potwierdzenia przelewów, umowy darowizny (nawet w formie pisemnej umowy), które w razie kontroli mogą posłużyć jako dowód na pochodzenie środków.
• Zmieniające się przepisy. Warto pamiętać, że przepisy podatkowe, w tym wysokość kwoty wolnej od podatku, mogą ulegać zmianom. Dlatego zawsze warto sprawdzić aktualne regulacje w odpowiednich źródłach, np. na stronie Ministerstwa Finansów lub u doradcy podatkowego.

Podsumowując:

Otrzymanie darowizny od najbliższej rodziny do kwoty 36 120 zł (obowiązujące od lipca 2023 roku) nie wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego. Pamiętajmy jednak o monitorowaniu sumy darowizn w okresie 5 lat, udokumentowaniu przekazania środków (szczególnie w przypadku darowizn pieniężnych) oraz sprawdzaniu aktualnych przepisów. W ten sposób unikniemy niepotrzebnych problemów z fiskusem i będziemy mogli w pełni cieszyć się otrzymanym wsparciem.