Na czym polega choroba zaburzenia osobowości?

Zaburzenia osobowości: Więcej niż “dziwne zachowanie” – głębokie korzenie i indywidualne cierpienie.

Zaburzenia osobowości to termin, który często pojawia się w rozmowach o psychologii, ale rzadko rozumiemy jego pełną głębię. Mówiąc najprościej, zaburzenie osobowości to stan, w którym osoba ma utrwalone, nieadaptacyjne schematy myślenia, odczuwania i zachowania, które istotnie różnią się od tego, co uważane jest za normę w jej kulturze. Brzmi skomplikowanie? Spróbujmy rozłożyć to na czynniki pierwsze.

To, co odróżnia zaburzenie osobowości od “dziwactwa” czy “ekscentrycznego charakteru” to przede wszystkim utrwalony charakter tych wzorców. Nie chodzi o sporadyczne zachowanie czy chwilową zmianę nastroju, ale o głęboko zakorzenione sposoby postrzegania siebie, innych i świata. Te wzorce są sztywne, trudne do zmiany i obecne w różnych sytuacjach życiowych.

Jakie obszary dotyka zaburzenie osobowości?

Zaburzenia osobowości nie ograniczają się jedynie do zachowania. Dotyczą one fundamentalnych aspektów funkcjonowania:

• Sposób myślenia: Osoba z zaburzeniem osobowości może mieć zniekształcone przekonania o sobie i innych, co prowadzi do błędnych interpretacji rzeczywistości. Na przykład, osoba z narcystycznym zaburzeniem osobowości może uważać się za lepszą od innych, niezależnie od rzeczywistych osiągnięć.
• Reakcje emocjonalne: Osoby te mogą doświadczać intensywnych i niestabilnych emocji, mieć trudności z ich kontrolowaniem, albo przeciwnie – odczuwać spłycenie emocjonalne, obojętność.
• Relacje interpersonalne: Utrwalone wzorce myślenia i odczuwania prowadzą do powtarzających się trudności w relacjach z innymi. Mogą to być problemy z zaufaniem, tworzeniem bliskich więzi, utrzymaniem stabilnych relacji czy ustalaniem granic.
• Kontrola impulsów: Niektóre zaburzenia osobowości charakteryzują się trudnościami z kontrolowaniem impulsywnych zachowań, takich jak nadmierne wydawanie pieniędzy, ryzykowne zachowania seksualne czy nadużywanie substancji.

Konsekwencje głęboko sięgają poza osobę dotkniętą zaburzeniem.

Negatywne konsekwencje zaburzeń osobowości nie ograniczają się jedynie do osoby nią dotkniętej. Powtarzające się trudności w relacjach interpersonalnych prowadzą do konfliktów z partnerami, rodziną, przyjaciółmi i współpracownikami. Niestabilne emocje, impulsywne zachowania i trudności z funkcjonowaniem w społeczeństwie mogą prowadzić do izolacji, samotności, problemów zawodowych, a nawet problemów prawnych.

Cierpienie jest wszechobecne.

Kluczowym elementem definicji zaburzenia osobowości jest cierpienie. Osoby z tymi zaburzeniami często doświadczają chronicznego poczucia niezadowolenia, pustki, beznadziei, lęku i depresji. Mogą mieć trudności z akceptacją siebie, niskie poczucie własnej wartości i poczucie, że “coś jest ze mną nie tak”. To cierpienie, w połączeniu z nieadaptacyjnymi wzorcami zachowań, prowadzi do jeszcze większych trudności w życiu.

Ważne jest, aby pamiętać:

• Zaburzenia osobowości to nie wada charakteru. To złożone stany psychiczne, które wynikają z interakcji czynników genetycznych, biologicznych i środowiskowych.
• Diagnozę może postawić tylko wykwalifikowany specjalista. Nie należy samodzielnie diagnozować siebie ani innych na podstawie informacji z internetu.
• Pomoc jest dostępna. Terapia psychologiczna, a w niektórych przypadkach także farmakoterapia, mogą pomóc osobom z zaburzeniami osobowości w poprawie funkcjonowania i jakości życia.

Zrozumienie, czym naprawdę są zaburzenia osobowości, jest pierwszym krokiem do zwiększenia świadomości, redukcji stygmatyzacji i zapewnienia wsparcia tym, którzy z nimi walczą. Nie bagatelizujmy cierpienia, szukajmy wiedzy i promujmy dostęp do profesjonalnej pomocy.

#Choroba Psychiczna #Osobowość #Zaburzenia Osobowości