Jakie stolce przy IBS?

Kalejdoskop Wypróżnień: Stolce w Zespole Jelita Drażliwego – Czego się Spodziewać i Jak Rozumieć?

Zespół jelita drażliwego (IBS) to przewlekłe schorzenie przewodu pokarmowego, które charakteryzuje się szeregiem nieprzyjemnych objawów, w tym bólami brzucha, wzdęciami i przede wszystkim, zmienionym rytmem wypróżnień. Dla osób z IBS wizyty w toalecie mogą być nieprzewidywalne, a ich stolce, niczym barometr, odzwierciedlają aktualny stan jelit. Nie chodzi tylko o częstotliwość, ale przede wszystkim o konsystencję stolca, która może drastycznie się zmieniać, wpływając na komfort i jakość życia pacjenta.

W przeciwieństwie do zdrowych osób, u których stolce zazwyczaj utrzymują względnie stałą konsystencję, osoby z IBS doświadczają prawdziwego “kalejdoskopu wypróżnień”. Ta zmienność jest kluczowa w diagnozowaniu IBS i stanowi jeden z głównych elementów kryteriów rzymskich IV, będących standardem w diagnostyce tego zespołu. Zrozumienie, jakie typy stolców mogą występować przy IBS, jest pierwszym krokiem do lepszego radzenia sobie z objawami i współpracy z lekarzem.

Co sprawia, że stolce przy IBS są tak różne?

Zanim przejdziemy do konkretnych typów, warto zrozumieć, dlaczego jelita osób z IBS reagują tak gwałtownie. Przyczyny leżą w złożonej interakcji kilku czynników:

• Zaburzenia motoryki jelit: Jelita kurczą się nieregularnie i zbyt szybko lub zbyt wolno. Szybkie skurcze powodują, że treść pokarmowa przesuwa się zbyt szybko, uniemożliwiając wchłanianie wody, co prowadzi do biegunek. Zwolnione skurcze mogą z kolei skutkować zatwardzeniami.
• Nadwrażliwość trzewna: Osoby z IBS odczuwają ból i dyskomfort przy normalnych ruchach jelit, które u innych osób pozostają niezauważone.
• Zaburzenia mikroflory jelitowej: Dysbioza, czyli brak równowagi w składzie mikroorganizmów w jelitach, może przyczyniać się do zmian w konsystencji stolca.
• Czynniki psychologiczne: Stres, lęk i depresja mają silny wpływ na funkcjonowanie jelit i mogą nasilać objawy IBS.
• Dieta: Niektóre pokarmy, takie jak produkty wysokoprzetworzone, ostre przyprawy, kofeina czy alkohol, mogą wywoływać gwałtowne reakcje jelit.

Rodzaje stolców w IBS – Kryteria Bristolskiej Skali Stolca

Najbardziej użytecznym narzędziem do opisu stolców jest Bristolski Skal Stolca (Bristol Stool Scale). Pozwala ona na obiektywną klasyfikację stolców w oparciu o ich wygląd i konsystencję. W przypadku IBS najczęściej obserwuje się typy:

• Typ 1: Oddzielne twarde grudki, przypominające orzechy. Trudne do wydalenia. Oznacza silne zatwardzenie i długi czas przebywania treści pokarmowej w jelitach. Często towarzyszy mu silny ból podczas wypróżniania.
• Typ 2: Stolce w kształcie kiełbasy, ale zbite, z grudkami. Również wskazują na zatwardzenie, ale mniej nasilone niż w przypadku typu 1.
• Typ 3: Stolce w kształcie kiełbasy z pęknięciami na powierzchni. Uważane za względnie normalne, ale u osób z IBS mogą być oznaką nadmiernego napinania podczas wypróżniania.
• Typ 4: Stolce w kształcie kiełbasy lub węża, gładkie i miękkie. Uważane za idealne i najbardziej pożądane.
• Typ 5: Miękkie grudki o wyraźnych brzegach. Łatwe do wydalenia. Oznaczają lekkią biegunkę i szybki pasaż treści pokarmowej.
• Typ 6: Kawałki papkowatego stolca z poszarpanymi brzegami. Oznaczają biegunkę, potencjalnie związaną z zapaleniem w jelitach.
• Typ 7: Wodnisty stolec, bez stałych elementów. Oznacza ostrą biegunkę i brak wchłaniania wody w jelitach.

IBS z dominującą biegunką (IBS-D): Przeważają stolce typu 6 i 7.
IBS z dominującym zaparciem (IBS-C): Przeważają stolce typu 1 i 2.
IBS o mieszanej postaci (IBS-M): Pacjenci doświadczają naprzemiennie okresów biegunek i zaparć.

Co zrobić, gdy stolce przy IBS są niepokojące?

Przede wszystkim, nie ignoruj sygnałów wysyłanych przez Twój organizm. Obserwuj swoje wypróżnienia i notuj ich konsystencję, częstotliwość oraz towarzyszące im objawy (bóle brzucha, wzdęcia, nudności). Te informacje będą niezwykle pomocne dla lekarza w postawieniu diagnozy i dobraniu odpowiedniego leczenia.

Ponadto, pamiętaj o:

• Konsultacji z lekarzem: IBS wymaga profesjonalnej diagnozy i leczenia. Lekarz może zlecić dodatkowe badania w celu wykluczenia innych przyczyn dolegliwości.
• Modyfikacji diety: Wiele osób z IBS odczuwa poprawę po wprowadzeniu zmian w diecie. Warto skonsultować się z dietetykiem, który pomoże zidentyfikować pokarmy wywołujące objawy i ustalić indywidualny plan żywieniowy. Dieta o niskiej zawartości FODMAP (fermentujących oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli) często przynosi ulgę.
• Radzeniu sobie ze stresem: Techniki relaksacyjne, medytacja, joga czy regularna aktywność fizyczna mogą pomóc w redukcji stresu i poprawie funkcjonowania jelit.
• Stosowaniu leków: Lekarz może zalecić leki łagodzące objawy IBS, takie jak leki przeciwbiegunkowe, leki rozkurczowe czy leki regulujące perystaltykę jelit.

Podsumowując, stolce przy IBS są niezwykle zmienne i odzwierciedlają skomplikowaną interakcję między różnymi czynnikami. Zrozumienie, jakie typy stolców mogą występować i jakie czynniki na nie wpływają, jest kluczowe dla lepszego radzenia sobie z chorobą i poprawy jakości życia. Regularna obserwacja, konsultacja z lekarzem i wprowadzenie odpowiednich zmian w diecie i stylu życia to podstawa skutecznego leczenia IBS.

#Ibs #Objawy #Stolce