Jaka darowizna nie wchodzi do masy spadkowej?

Drobiazg serca, a spadkobiercy: Kiedy darowizna nie pomniejsza spadku?

Śmierć bliskiej osoby to zawsze trudne doświadczenie. Obok żalu i smutku, często pojawiają się kwestie formalne związane z dziedziczeniem. Jednym z aspektów, który budzi wątpliwości, jest wliczanie darowizn do masy spadkowej. Choć generalna zasada mówi, że darowizny poczynione za życia spadkodawcy mogą mieć wpływ na ostateczny podział majątku, istnieją wyjątki od tej reguły. Warto przyjrzeć się bliżej temu, co kryje się za pojęciem “drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych” i kiedy taki prezent nie uszczupli spadku przeznaczonego dla spadkobierców.

Czym są te “drobne darowizny zwyczajowo przyjęte”?

Prawo spadkowe zakłada, że do masy spadkowej nie wlicza się drobnych darowizn, które zwyczajowo są akceptowane w danym środowisku lub relacji. To oznacza, że nie każdy upominek ofiarowany przez spadkodawcę przed śmiercią będzie brany pod uwagę przy podziale majątku. Ale co dokładnie kryje się pod tym pojęciem?

Chodzi tutaj o prezenty o niewielkiej wartości materialnej, które są wręczane z okazji konkretnych wydarzeń i okazji. Typowe przykłady to:

• Urodziny i imieniny: Kwiaty, książki, perfumy, drobna biżuteria, bon podarunkowy o umiarkowanej wartości.
• Święta (Boże Narodzenie, Wielkanoc): Upominki nawiązujące do tematyki świąt, takie jak ozdoby, słodycze, drobne zabawki.
• Inne okazje: Podziękowania za pomoc, drobne upominki z podróży, prezenty ślubne (o ile nie mają charakteru wsparcia finansowego).

Kluczowe kryteria: Wartość, okazja i zwyczaj

Aby darowizna mogła być uznana za “drobną i zwyczajowo przyjętą”, muszą być spełnione łącznie trzy kryteria:

1. Niewielka wartość materialna: Nie ma jednej sztywnej granicy kwotowej, która definiuje “drobność” darowizny. Zależy to od statusu majątkowego spadkodawcy i obdarowanego. Prezent o wartości kilkuset złotych dla osoby zamożnej może być uznany za drobny, podczas gdy dla osoby mniej zamożnej może stanowić już znaczący wydatek.
2. Okazja: Darowizna musi być związana z konkretną okazją, taką jak urodziny, imieniny, święta, czy inne wydarzenie o charakterze okolicznościowym.
3. Zwyczajowo przyjęte: Wręczanie podobnych prezentów powinno być typowe w danym środowisku społecznym, rodzinnym, czy zawodowym. Na przykład, w niektórych rodzinach tradycją jest obdarowywanie dzieci drogimi prezentami na komunię, co może wykluczać je z kategorii “drobnych”.

Kiedy drobny prezent może jednak wpłynąć na spadek?

Nawet drobna darowizna może być kwestionowana przez spadkobierców, jeśli istnieją podejrzenia, że była elementem szerszej strategii mającej na celu pokrzywdzenie pozostałych spadkobierców. Na przykład, jeśli spadkodawca regularnie obdarowywał jednego spadkobiercę drobnymi, ale częstymi prezentami, a pozostałych pomijał, może to być potraktowane jako próba ukrytego przekazania majątku.

Drobne darowizny a zachowek

Warto pamiętać, że pomimo zwolnienia drobnych darowizn z wliczania do masy spadkowej, mogą one jednak mieć znaczenie przy obliczaniu zachowku. Zachowek to minimalna część spadku, która przysługuje najbliższym krewnym spadkodawcy, takim jak dzieci, małżonek i rodzice. Choć drobne darowizny nie pomniejszają masy spadkowej, to mogą być brane pod uwagę przy ustalaniu wartości majątku, od którego obliczany jest zachowek.

Podsumowanie

Drobne darowizny zwyczajowo przyjęte to upominki o niewielkiej wartości materialnej, wręczane z okazji konkretnych wydarzeń i okazji, które są typowe w danym środowisku. Zazwyczaj nie są one wliczane do masy spadkowej i nie pomniejszają spadku przeznaczonego dla spadkobierców. Niemniej jednak, w przypadku sporów spadkowych, każda darowizna może być poddana analizie, a ostateczna decyzja należy do sądu. Warto w takich sytuacjach skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie spadkowym, aby uniknąć nieporozumień i zabezpieczyć swoje prawa.

#Darowizna #Dziedziczenie #Masa Spadkowa