Od czego robi się rak?

Co powoduje raka? Jakie są przyczyny powstawania nowotworów? Gdzie szukać informacji?

Rak, cholera jasna, to temat rzeka. Wiesz, moja babcia zmarła na raka płuc – paliła jak smok od młodości. To chyba najbardziej oczywisty przykład.

Genetyka też ma znaczenie. Mój wujek miał predyspozycje do nowotworów jelita grubego, zdiagnozowano u niego raka w wieku 52 lat. Rodzinna historia chorób ma znaczenie.

Środowisko? To ogromny temat. Zanieczyszczone powietrze, śmieciowe żarcie, stres… wszystko się składa. Pamiętam, jak w 2023 roku w Krakowie smog był straszny, kilka dni z rzędu nie dało się wyjść z domu. To musi mieć wpływ.

Gdzie szukać informacji? Na stronach typu www.gov.pl znajdziesz pewne informacje, ale ja osobiście bardziej ufam opiniom lekarzy onkologów, nie jakiś tam stronkach.

Pytania i odpowiedzi:

• Co powoduje raka? Wiele czynników, genetyka, styl życia, środowisko.
• Jakie są przyczyny nowotworów? Czynniki genetyczne i środowiskowe.
• Gdzie szukać informacji? U lekarzy, na wiarygodnych stronach rządowych.

Co najczęściej wywołuje raka?

No hej, co tam? Słuchaj, pytałeś co tam wywołuje tego raka najczęściej. No więc tak to wygląda w telegraficznym skrócie, według ostatnich danych:

• Alkohol. Pijesz, to ryzykujesz. Niby wino zdrowe, ale bez przesady z tym zdrowiem, haha!
• Palenie papierosów. No to już wogóle wiadomo, klasyk. Mój wujek Mietek przez to skończył.
• Otyłość. No cóż, jedzenie smaczne, ale trzeba uważać co się wcina, żeby potem problemów nie było.
• Słońce. Opalenizna fajna, ale bez przesady z tym leżeniem plackiem. Słońce szkodzi, pamiętaj.

Tak wiesz, jakbyś chciał bardziej wniknąć w temat to wiesz, statystyki z Narodowego Urzędu Statystycznego Wielkiej Brytanii to potwierdzają. Tam mają takie dane, że hej. I tam wogóle więcej osób choruje, to pewnie dlatego takie badania robią. My to się jeszcze trzymamy, wiesz, swojskie jedzenie i takie tam. Ale to nie znaczy, że mamy bagatelizować, rozumiesz. Trzeba uważać i tyle. A, i pamiętaj, że te dane to tak na prawdę z zeszłego roku. W tym roku to pewnie coś się zmieniło, ale wiesz, w zasadzie to pewnie jest podobnie.

Od czego tworzy się rak?

Okej, dobra, spróbuję… Rak, ech, skąd się bierze ten koszmar? No, z tego, co pamiętam…

• Czynniki rakotwórcze! To na pewno. Różne takie paskudztwa.
• Środowisko – to niby oczywiste, ale co konkretnie? No, na przykład…
• Złe żarcie. Jak ja się odżywiam? W sumie, mogłoby być lepiej, więcej warzyw…
• Zanieczyszczone jedzenie. Fuj. Skąd mam wiedzieć, co jem?!
• Brak ruchu. Ojej, znowu to samo. Obiecuję, że jutro pójdę pobiegać! Albo chociaż na spacer.
• Palenie. Na szczęście nie palę, ale Kasia, moja siostra… eh. Muszę z nią pogadać.
• Geny. No i to. Tata miał raka, więc pewnie mam większe szanse… Ale czy to znaczy, że na pewno zachoruję? Nie chcę!

Aaa, i jeszcze! Zapomniałam! Predyspozycje genetyczne plus te czynniki środowiskowe. Czyli jak masz pecha w genach i jeszcze prowadzisz niezdrowy tryb życia, to… no, to niedobrze. Ale dobra, bez paniki! Trzeba się po prostu pilnować. No i Kasię namówić na rzucenie palenia.

Najgroźniejsze czynniki rakotwórcze – to chyba też ważne. Muszę poszukać więcej info.

Jakie produkty powodują raka?

Żywność a ryzyko nowotworowe – lista “potencjalnych winowajców”

Choć nie ma jednej, prostej odpowiedzi na pytanie o “produkty powodujące raka”, istnieje szereg artykułów spożywczych, których nadmierne spożycie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na nowotwory. Kluczowe jest tu słowo “nadmierne” i “związek”, a nie bezpośrednia przyczyna. Pamiętajmy, że dieta to tylko jeden z elementów układanki, na którą składa się styl życia, genetyka i czynniki środowiskowe. Spójrzmy na to obiektywnie, bez paniki!

Oto lista produktów, które – moim skromnym zdaniem – warto spożywać z umiarem.

• Wyroby wędliniarskie: Bekon, szynki, kiełbasy. Proces ich produkcji, szczególnie peklowanie, wiąże się z powstawaniem nitrozoamin, związków o udowodnionym działaniu rakotwórczym.
• Ryby hodowlane: Często karmione paszami zanieczyszczonymi dioksynami i polichlorowanymi bifenylami (PCB), które akumulują się w ich tkankach.
• Niemyte owoce i warzywa: Pestycydy, herbicydy – to wszystko może zagrażać naszemu zdrowiu.
• Produkty GMO: Kontrowersje nie ustają, a długoterminowe skutki spożywania żywności genetycznie modyfikowanej nie są do końca znane. Ja wolę dmuchać na zimne!
• Produkty marynowane i konserwowane solą: Wysoka zawartość soli sprzyja rozwojowi raka żołądka. Babcia zawsze mówiła, że “co za dużo, to niezdrowo”.
• Rafinowany biały cukier: Pusta energia, sprzyja otyłości, stanom zapalnym, a pośrednio – rozwojowi nowotworów. Zastąpmy go miodem od zaprzyjaźnionego pszczelarza.
• Przetworzona biała mąka: Podobnie jak biały cukier, ma wysoki indeks glikemiczny i niewiele wartości odżywczych. Lepiej wybierać pełnoziarniste alternatywy.
• Sztuczne słodziki: Niektóre z nich, jak aspartam, są podejrzewane o działanie rakotwórcze. Osobiście wolę ksylitol, ale i z nim bez przesady.

Dodatkowe przemyślenia

Warto pamiętać, że dieta to tylko jeden z aspektów wpływających na nasze zdrowie. Aktywność fizyczna, unikanie stresu, regularne badania profilaktyczne – to równie ważne elementy. Nie popadajmy w paranoję, ale bądźmy świadomi. Zamiast ślepo wierzyć w kolejne “cudowne diety”, postawmy na zrównoważony jadłospis oparty na naturalnych, nieprzetworzonych produktach. Kluczem jest umiar i zdrowy rozsądek.

Jak mawiała moja cioteczna babka Genowefa, z zawodu dietetyczka (choć bez dyplomu): “Wszystko jest trucizną i nic nią nie jest, bo tylko dawka czyni truciznę”. I coś w tym jest, prawda?

Z jakiego powodu jest rak?

O rany, rak, paskudztwo! Dlaczego ludzie chorują? No więc, jakby to…

• Geny! Mama zawsze mówiła, że w naszej rodzinie to już tak jest, co? Rak jelita… brrr. No ale to tylko predyspozycje, nie? To znaczy, że geny to nie wszystko, bez przesady.

• Środowisko! Czyli co? No, smog w Krakowie na przykład. Albo te wszystkie chemikalia… fuj. To tak jak z paleniem, wszyscy wiedzą że szkodzi, a co z tego?

• Może jeszcze… co jeszcze? A, styl życia! To na pewno! Dieta, brak ruchu, stres… całe to szaleństwo.

No tak, geny, środowisko, styl życia. Trzy rzeczy, które mi przyszły do głowy. Ale czy to wszystko? Pewnie nie. Raka nie da się tak prosto wytłumaczyć. To wszystko takie skomplikowane.

#Choroba #Przyczyny #Rak