Jak zachowuje się osoba psychicznie chora?

Ukryte sygnały: Jak rozpoznać problemy ze zdrowiem psychicznym u bliskiej osoby?

Problemy ze zdrowiem psychicznym dotykają coraz większą część społeczeństwa, a rozpoznanie pierwszych symptomów u bliskiej osoby może być kluczowe dla wczesnej interwencji i poprawy jej samopoczucia. Często mylnie zakłada się, że osoba chora psychicznie będzie wykazywać gwałtowne i oczywiste oznaki. Prawda jest jednak bardziej subtelna i wymaga od obserwatora wrażliwości oraz umiejętności dostrzegania niuansów w zachowaniu.

Owszem, wahania nastroju, izolacja od otoczenia i trudności z koncentracją to klasyczne objawy, jednak warto spojrzeć na nie szerzej. Wahania nastroju mogą przybierać formę nie tylko nagłego smutku czy rozdrażnienia, ale również apatii, chronicznego zmęczenia lub braku motywacji do działania. Izolacja nie musi oznaczać całkowitego odcięcia się od świata. Może przejawiać się poprzez rezygnację z ulubionych aktywności, unikanie spotkań towarzyskich czy stopniowe ograniczanie rozmów z bliskimi. Problemy z koncentracją to nie tylko trudności w pracy czy nauce, ale i zapominanie o prostych rzeczach, rozkojarzenie podczas rozmowy czy trudność w podjęciu decyzji.

Kluczową rolę odgrywają zmiany w codziennych nawykach. Zaburzenia snu, manifestujące się bezsennością, nadmierną sennością lub niespokojnym snem, są częstym sygnałem alarmowym. Podobnie zmiany w apetycie – od całkowitego braku po kompulsywne objadanie się. Ważne, by obserwować nie tylko ilość spożywanego jedzenia, ale również jego rodzaj. Nagła fascynacja fast foodami, słodkimi napojami czy rezygnacja ze zdrowej diety może być symptomem kompensowania sobie emocjonalnego dyskomfortu.

Iracionalne lęki i myśli odbiegające od rzeczywistości to sygnały wymagające szczególnej uwagi. Lęk może przybierać formę chronicznego zamartwiania się, napadów paniki, fobii społecznej czy obsesyjnych myśli. Myśli odbiegające od rzeczywistości to szerokie pojęcie, obejmujące m.in. poczucie prześladowania, urojenia wielkościowe, myśli o spisku czy przesadne przekonanie o własnych umiejętnościach lub wadach.

Co ważne, problemem może być nie tylko obecność konkretnych symptomów, ale również ich natężenie i długotrwałość. Sporadyczny spadek nastroju czy kłopoty ze snem są naturalne, jednak jeśli utrzymują się przez dłuższy czas i negatywnie wpływają na codzienne funkcjonowanie, powinny wzbudzić niepokój.

Jak reagować?

Najważniejsza jest delikatność i empatia. Nie należy bagatelizować problemów bliskiej osoby ani wywierać na nią presji. Zamiast tego, spróbuj:

• Okazywać wsparcie i zrozumienie. Powiedz, że jesteś obok i chcesz pomóc.
• Aktywnie słuchać. Pozwól bliskiej osobie wyrazić swoje uczucia i myśli, nie oceniając i nie przerywając.
• Zachęcać do poszukania profesjonalnej pomocy. Zaproponuj wizytę u psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry.
• Wspierać w procesie leczenia. Pomagaj w umówieniu wizyt, przypominaj o przyjmowaniu leków, towarzysz na sesjach terapeutycznych (jeśli osoba tego potrzebuje).
• Dbać o swoje własne zdrowie psychiczne. Wspieranie osoby chorej psychicznie może być obciążające emocjonalnie. Zadbaj o odpoczynek, relaks i wsparcie ze strony innych osób.

Pamiętaj, że zdrowie psychiczne jest równie ważne jak zdrowie fizyczne. Wczesna interwencja i odpowiednia pomoc mogą znacząco poprawić jakość życia osoby cierpiącej i pomóc jej wrócić do pełnego funkcjonowania. Nie bój się rozmawiać o problemach ze zdrowiem psychicznym – otwartość i zrozumienie są pierwszym krokiem do pokonania stygmatyzacji i zapewnienia pomocy tym, którzy jej potrzebują.

#Choroba Psychiczna #Objawy Choroby #Zachowanie Pacjenta