Czy depresja zmienia osobowość?

Czy depresja naprawdę zmienia Twoją osobowość? Głębsze spojrzenie na wpływ choroby na “ja”.

Depresja to nie tylko “zły humor” czy chwilowe przygnębienie. To poważne zaburzenie, które wpływa na każdy aspekt życia, od snu i apetytu, po sposób myślenia i odczuwania. I choć często skupiamy się na objawach takich jak smutek, zmęczenie i utrata zainteresowań, pojawia się fundamentalne pytanie: czy depresja może trwale zmienić naszą osobowość? Czy wyjście z choroby oznacza powrót do “starego ja”, czy też depresja odciska trwałe piętno na naszym charakterze?

Odpowiedź, jak to zwykle bywa w psychologii, nie jest prosta i jednoznaczna. Z jednej strony, depresja to stan chorobowy, który tymczasowo modyfikuje zachowanie i funkcjonowanie. Z drugiej, długotrwałe i nieleczone epizody depresyjne mogą prowadzić do zmian, które utrwalają się i stają się częścią naszego sposobu bycia.

Jak depresja wpływa na funkcjonowanie psychiczne i zachowanie?

Depresja, jak słusznie zauważono, prowadzi do spadku motywacji i apatii. To nie jest zwykłe lenistwo, to głęboka niezdolność do odczuwania przyjemności i energii potrzebnej do działania. Osoba dotknięta depresją przestaje czerpać radość z aktywności, które wcześniej sprawiały jej przyjemność, wycofuje się z życia społecznego i zaniedbuje relacje. Te zmiany mogą być mylące i interpretowane jako zmiana charakteru – “stał się aspołeczny”, “zgorzkniał”, “stracił iskrę”.

Jednak to, co obserwujemy, to często maska, narzucona przez chorobę. Pod tą maską wciąż kryje się “prawdziwe ja”, choć dostęp do niego może być utrudniony.

Kiedy zmiana staje się trwała?

Problem pojawia się, gdy depresja trwa długo i nie jest leczona. Wtedy przedłużający się stan obniżonego nastroju i negatywnego myślenia może zacząć kształtować nowe wzorce zachowań i przekonań. Przykładowo:

• Wycofanie społeczne: Początkowo spowodowane brakiem energii i chęci, z czasem może prowadzić do utraty umiejętności społecznych i wzrostu nieśmiałości oraz lęku przed interakcjami. Osoba zaczyna unikać kontaktów, nawet po ustąpieniu objawów depresji, wierząc, że “i tak nie da rady” lub “nikt nie chce się z nią spotykać”.
• Pesymizm i negatywne myślenie: Depresja często wiąże się z negatywnym nastawieniem do siebie, świata i przyszłości. Długotrwałe utrwalanie się tych myśli może prowadzić do trwałego pesymizmu i braku nadziei, nawet po zakończeniu epizodu depresyjnego.
• Spadek samooceny: Ciągłe poczucie beznadziejności i bezwartościowości w depresji może poważnie nadszarpnąć poczucie własnej wartości. Osoba może zacząć wierzyć, że jest bezużyteczna, nieatrakcyjna i niezdolna do osiągnięcia sukcesu, co wpływa na jej zachowanie i decyzje.

Czy da się wrócić do “starego ja”?

Na szczęście, tak, w większości przypadków jest to możliwe! Kluczem jest wczesna diagnoza i skuteczne leczenie depresji. Terapia psychologiczna, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna (CBT), pomaga zidentyfikować i zmienić negatywne wzorce myślenia i zachowania, które utrwaliły się podczas depresji. Farmakoterapia może natomiast pomóc w przywróceniu równowagi chemicznej w mózgu i złagodzeniu objawów, co ułatwia powrót do normalnego funkcjonowania.

Podsumowując:

Depresja może wpływać na osobowość, wywołując zmiany w zachowaniu i funkcjonowaniu, które początkowo są efektem choroby, ale z czasem mogą się utrwalić. Jednak dzięki odpowiedniemu leczeniu i wsparciu, większość osób cierpiących na depresję może odzyskać swoje “ja” i powrócić do satysfakcjonującego życia. Ważne jest, aby pamiętać, że depresja to choroba, a nie wada charakteru, i że szukanie pomocy to oznaka siły, a nie słabości.

#Depresja #Osobowość #Zmiana