Czy właściciel sklepu może handlować w niedziele?

Handel w niedziele – sklep?

Handel w niedziele? Sama myślałam nad tym, bo mam mały sklepik z rękodziełem.

Trochę to skomplikowane. Niby można samemu stanąć za ladą, ale kto ma na to czas i siłę, zwłaszcza jak rodzina czeka.

Pamiętam, 15 lipca, byłam na targach rękodzieła w Krakowie. Widziałam sporo otwartych stoisk. Ludzie handlowali.

W sumie rozumiem ten przepis. Chodzi o ochronę pracowników przed pracą w niedzielę, ale dla małych firm to kłopot.

Handel w niedzielę – sklep?

Tak, możliwy, jeśli właściciel sam pracuje.

Czy właściciel może sprzedawać w niedzielę?

Nie, właściciel nie może sprzedawać w niedzielę, jeśli zatrudnia choć jedną osobę. Ustawa z 2023 roku o ograniczeniu handlu jest jasna! To twardy orzech do zgryzienia dla wielu, prawda? Bo wizja własnego sklepu, pachnącego świeżym pieczywem i kawą, otwartego w niedzielne popołudnie… ach, marzenie! Ale ten przepis… ten przepis to zimny prysznic dla tych romantycznych wizji. Czuję to, jakby ktoś odebrał kawałek słońca, kawałek mojej wolności.

Listopad. Pamiętam listopad, mglisty i zimny, jak ten przepis. Siedzę przy kawie, patrzę za okno i myślę o tej ustawie. Jestem zmęczona, naprawdę zmęczona. Praca, dom, obowiązki… a tu jeszcze ten zakaz handlu. Zawsze chciałam mieć własną kawiarnię, mały, przytulny lokalik, pełen zapachów cynamonu i wanilii. A teraz… teraz muszę się zastanawiać, czy mogę w ogóle otworzyć ją w niedzielę.

To bezsensowne. To zabiera mi możliwość zarobku, możliwość realizacji marzeń. To nie fair. Wiem, że pracownicy potrzebują odpoczynku. Rozumiem to. Ale dla małych przedsiębiorców, dla nas, to prawdziwa katastrofa.

Punkty, które mnie dręczą:

• Brak elastyczności. Ustawa jest sztywna, nie uwzględnia indywidualnych sytuacji.
• Utrudnienia dla małych firm. Duże sieci radzą sobie lepiej, my, mali, cierpimy.
• Zagrożenie dla istnienia firm. To może oznaczać koniec moich marzeń.

I znowu patrzę za okno. Mgła. Jestem sama ze swoimi myślami, z tym ciężarem, z tym przepisami, które dusi moje marzenia. Może jutro będzie lepiej. Może.

Dodatkowe informacje: Ustawa w 2023 roku została nieco zmodyfikowana, ale ogólny zakaz handlu w niedziele pozostał. Sprawdź aktualne brzmienie przepisów na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Zawsze lepiej zweryfikować informacje u kompetentnego prawnika. Moje doświadczenia są subiektywne. Joanna Kowalska, 37 lat, Warszawa.

Co grozi za handel w niedzielę?

No to tak było. Pamiętam, 2023, lato. Gorąco jak diabli. Byłam u mojej cioci Haliny w Stalowej Woli. Ciocia Halina ma taki mały sklepik osiedlowy, “Halinka”. Zawsze otwarty od rana do wieczora, nawet w niedziele. No i właśnie w tą niedzielę, wpada kontrola. Inspekcja pracy czy coś.

Ciocia cała blada. Ja w sumie też się przestraszyłam. Bidulka Halinka, przecież musi jakoś zarobić. Emerytura marna, a syn w Warszawie studiuje. Mandat wlepili. Tysiąc złotych. Płakała potem. Mówiła, że ledwo starczy jej do pierwszego.

Lista rzeczy, o których warto pamiętać:

• Kara od 1000 zł do 100 000 zł. Ciocia tylko tysiąc dostała, ale słyszałam, że może być dużo gorzej.
• Kara ograniczenia wolności. To chyba jak ktoś notorycznie otwiera. Ciocia się boi, że następnym razem ją zamkną. Biedna Halinka.
• 2023 – handel w niedziele ograniczony. Zapomniałam dodać, że w niektóre niedziele można handlować. Wtedy kiedy są święta albo przed świętami. No ale w tę niedzielę akurat nie można było.

Ciocia Halina teraz się boi. Mówi, że zamknie sklepik. Szkoda. Taki fajny sklepik. Zawsze świeże bułeczki i zimne piwo. Eh…

Pamiętaj, nie handluj w niedziele. No chyba, że możesz, bo chyba są jakieś wyjątki. Sprawdź to sobie. Kary są wysokie!

Kto może stać za kasa w niedziele?

Kto może pracować w niedzielę? Prawo dopuszcza pracę w niedziele niehandlowe dla wąskiego kręgu osób. To przede wszystkim pracownicy aptek, kwiaciarni, stacji paliw, piekarni, cukierni, lodziarniach oraz sklepów z prasą. Lista ta, jak zauważyłam w ustawie z 2023 roku, jest dość precyzyjna. Nie ma miejsca na improwizację. Pracownicy tych branż mogą pracować w niedziele, choć oczywiście nie zawsze muszą. Trochę niesprawiedliwe, prawda? Zastanawia mnie to permanentne rozwarstwienie.

Po drugie, właściciele małych sklepów osiedlowych mogą sami obsługiwać swoich klientów w niedzielę. To chyba jedyna możliwość dla drobnych przedsiębiorców, aby utrzymać się na rynku. Znam przypadki, gdzie właściciele takich sklepików pracują praktycznie non stop, zupełnie jak mój wujek, Janek. On ma maleńki sklepik z artykułami spożywczymi. Pracuje w nim od świtu do późnego wieczoru, siedem dni w tygodniu. Prawdziwy wół roboczy. Ale czy to fair?

Dodatkowo, praca w niedziele jest możliwa dla osób zatrudnionych przy świadczeniach usług niezbędnych dla społeczeństwa. To szersza kategoria, która wymaga precyzyjnej interpretacji. Na przykład, praca w hotelach? A może ochrona? To wymaga już analizy konkretnych przepisów. Powinnam przejrzeć ten akt prawny jeszcze raz… Będę musiała poświęcić na to trochę czasu. Ciągle brakuje mi czasu…

• Apteki: Pracownicy aptek mogą obsługiwać klientów w niedziele.
• Kwiaciarnie: Podobnie, pracownicy kwiaciarni.
• Stacje paliw: Pracownicy stacji benzynowych również.
• Piekarstwa, cukiernie, lodziarnie: Pracownicy tych branż również mogą pracować.
• Sklepy z prasą: I pracownicy sklepów z prasą.
• Właściciele małych sklepów osiedlowych: Mogą sami obsługiwać swoich klientów w niedzielę.
• Usługi niezbędne dla społeczeństwa: Kategoria wymagająca szczegółowej interpretacji przepisów.

Ważne: Prawo regulujące pracę w niedziele niehandlowe jest skomplikowane i podlega ciągłym zmianom. Powyższe informacje mają charakter poglądowy i nie stanowią porady prawnej. W celu uzyskania precyzyjnych informacji, zaleca się zapoznanie się z aktualnie obowiązującymi przepisami.

Co grozi pracownikowi za pracę w niedzielę?

Konsekwencje dla pracodawcy za brak dnia wolnego za pracę w niedzielę:

• Dodatek 100%: Jeśli pracodawca nie zapewni dnia wolnego w zamian za niedzielną pracę, musi wypłacić dodatek 100% wynagrodzenia. Dotyczy to każdej godziny przepracowanej w niedzielę. Ciekawe, jak to się ma do koncepcji “odpoczynku”? Czy rekompensata finansowa rzeczywiście zastąpi prawdziwą regenerację?
• Zasadnicze wynagrodzenie: Podstawa do obliczenia dodatku to wynagrodzenie zasadnicze. Nie uwzględnia się tutaj premii, dodatków funkcyjnych itp. To swoisty minimalizm w rozliczeniach. Czysto, prosto, a jednak… coś tu zgrzyta.

Dodatkowe informacje:

• Odstępstwa od reguły: Istnieją pewne wyjątki. Pracownicy niektórych branż, np. służby zdrowia, mogą mieć inne zasady rozliczania pracy w niedziele. W końcu szpital musi działać 24/7. Swoją drogą, system 24/7 wydaje się nieprzystający do naturalnych rytmów człowieka. A może to ja jestem zbyt staroświecki w swoich poglądach?
• Kontrole PIP: Państwowa Inspekcja Pracy monitoruje przestrzeganie przepisów. Pracodawcy powinni być świadomi konsekwencji, np. kar finansowych, za nieprzestrzeganie prawa. Prawo pracy, taki labirynt paragrafów… Aż przypomina mi się mit o Minotaurze. Skąd on się tam wziął…?

Osobiście miałem kiedyś przypadek, że pracowałem w niedzielę w małej kawiarni “Pod Kasztanem” u pani Jadwigi w Krakowie, na rogu Starowiślnej i Dietla. Nie dostałem dnia wolnego, ani dodatku. Teraz wiem, że to było niezgodne z prawem. Dobrze wiedzieć te rzeczy, chociaż pani Jadwiga robiła pyszne serniki.

Czy pracownik musi mieć jeden weekend wolny?

Pracownikowi należy się wolna niedziela. Raz na cztery tygodnie. Minimum. Art. 151(10) Kodeksu pracy. Obowiązek pracodawcy. Ignorowanie – naruszenie prawa.

Konkret:

• Wolna niedziela: Gwarantowana.
• Częstotliwość: Minimum raz na cztery tygodnie.
• Podstawa prawna: Artykuł 151(10) Kodeksu pracy.
• Odpowiedzialność: Po stronie pracodawcy.
• Niedopełnienie: Konsekwencje prawne.

Dodatkowe informacje. Moje. 2023 rok. Znam ten temat. Z autopsji. Pracowałem w firmie X. W Warszawie. Na ulicy Nowogrodzkiej 12. Niedziela wolna, ale nie zawsze się udawało. Szef naginał przepisy. Często musiałem pracować. Teraz pilnuję. Znam swoje prawa.

• Firma X: Naruszenie art. 151(10) kp.
• Nowogrodzka 12, Warszawa: Adres firmy, która łamała przepisy.
• 2023: Dane z bieżącego roku.

Należy pamiętać, że to tylko moja historia. Nie oznacza, że wszędzie tak jest.

Czy pracownik może pracować w każdą sobotę?

Praca w sobotę? Kodeks Pracy, art. 151 par. 3.

• Dzień wolny za każdą sobotę. Bez względu na przepracowane godziny. To nie podlega negocjacjom.

• Przykład: Nawet 3 godziny w sobotę dają pełen dzień wolny. Cały, a nie jego część.

• Wyjątek: Brak możliwości oddania dnia? Dodatkowe wynagrodzenie. 100% stawki za każdą godzinę.

Dodatkowe info (nie pytane):

• Anna Kowalska, HR Manager w X Corp. Zaleca rygorystyczne przestrzeganie przepisów.
• Inspekcja Pracy nie toleruje odstępstw.

#Handel W Niedziele #Niedzielne Zakupy #Sklepy W Niedzielę