Kto zalicza się do klasy średniej w Polsce?

Klasa średnia w Polsce: mit czy rzeczywistość? Definicja oparta na dochodach i jej ograniczenia

Klasa średnia – pojęcie brzmi znajomo, ale jej definicja w kontekście polskiej rzeczywistości bywa zaskakująco płynna i często sprowadzana do stereotypów. Choć powszechnie uważa się, że charakteryzuje ją pewna stabilność ekonomiczna i dostęp do dóbr i usług, precyzyjne określenie, kto do niej należy, wymaga głębszego spojrzenia niż tylko intuicyjne odczucia. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) oferuje konkretne kryterium, bazujące na dochodach gospodarstwa domowego. Według OECD, do polskiej klasy średniej zalicza się osoby, których dochód per capita mieści się w przedziale od 75% do 200% mediany dochodów krajowych. Przyjmując za podstawę mediany z ostatnich dostępnych danych, przedział ten plasuje się w granicach około 4276 zł do 11 403 zł brutto na osobę w gospodarstwie domowym.

Ograniczenia definicji opartej na dochodach:

Należy jednak podkreślić, że samo oparcie się na dochodach jako wyznaczniku przynależności do klasy średniej niesie ze sobą istotne ograniczenia. Definicja OECD, choć precyzyjna liczbowo, nie uwzględnia wielu innych istotnych aspektów:

• Lokalizacja geograficzna: Koszt życia w Warszawie znacząco różni się od kosztu życia w mniejszym mieście. Osoba zarabiająca 8000 zł w Warszawie może odczuwać większe trudności finansowe niż osoba zarabiająca 6000 zł w mniejszym mieście, gdzie ceny są niższe.
• Struktura gospodarstwa domowego: Dochód per capita w rodzinie z jednym dzieckiem będzie inny niż w rodzinie z trójką dzieci. Ta sama kwota zapewnia zupełnie inny poziom życia w obu przypadkach.
• Majątek: Definicja OECD pomija kwestię posiadanego majątku – nieruchomości, oszczędności, środków inwestycyjnych. Osoba o relatywnie niskich dochodach, ale posiadająca np. własny dom, może odczuwać większe bezpieczeństwo ekonomiczne niż osoba o wyższych dochodach, ale obciążona kredytami.
• Dostęp do usług publicznych: Jakość i dostępność edukacji, opieki zdrowotnej i innych usług publicznych znacząco wpływają na odczuwalny poziom życia. Różnice w dostępie do tych usług między regionami Polski mogą przekreślać znaczenie samego dochodu.
• Poziom zadłużenia: Wysokie zadłużenie, nawet przy wysokich dochodach, może znacząco ograniczać możliwości finansowe i wpływać na poczucie bezpieczeństwa ekonomicznego.

Podsumowanie:

Definicja klasy średniej oparta na dochodach, choć dostarcza pewnego punktu odniesienia, jest uproszczeniem. Aby uzyskać pełniejszy obraz, należałoby uwzględnić wszystkie wspomniane powyżej czynniki. W rzeczywistości “klasa średnia” w Polsce to nie jednorodna grupa, a szeroki zakres sytuacji ekonomicznych, które trudno precyzyjnie zdefiniować za pomocą jednej liczby. Wiele osób mieszczących się w podanym przedziale dochodowym może odczuwać różny poziom bezpieczeństwa ekonomicznego i jakości życia, co pokazuje złożoność tego pojęcia w polskim kontekście.

#Klasa Średnia #Polska #Społeczeństwo