Co oznacza wynik spirometrii FEV1/FVC?

Sekret spirometrii: Co mówi nam stosunek FEV1/FVC?

Spirometria, proste, ale niezwykle cenne badanie, pozwala ocenić funkcję płuc. Jednym z kluczowych wskaźników dostarczanych przez to badanie jest stosunek FEV1/FVC, wyrażony w procentach. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się zawiły, jego zrozumienie jest kluczowe dla interpretacji wyników i diagnostyki chorób układu oddechowego. Czym zatem jest ten stosunek i co mówią nam odchylenia od normy?

FEV1 (Forced Expiratory Volume in 1 second) to objętość powietrza wydychanego w ciągu pierwszej sekundy wymuszonego wydechu. FVC (Forced Vital Capacity) to natomiast całkowita objętość powietrza wydychanego podczas wymuszonego wydechu, od maksymalnego wdechu do całkowitego opróżnienia płuc. Stosunek FEV1/FVC pokazuje zatem, jaką część całkowitej objętości powietrza pacjent jest w stanie wydmuchać w ciągu pierwszej sekundy.

W zdrowych płucach, przepływ powietrza jest swobodny, a stosunek FEV1/FVC mieści się w przedziale normatywnym, różniącym się nieznacznie w zależności od wieku, płci i wzrostu pacjenta. Wartości te są zazwyczaj zawarte w raporcie spirometrycznym. Kluczowe jest porównanie wyniku pacjenta z wartościami referencyjnymi dla jego grupy wiekowej i płci.

Obniżony stosunek FEV1/FVC, poniżej wartości progowych, wskazuje na ograniczenie przepływu powietrza w drogach oddechowych. To zjawisko nazywa się obturacją. Nie jest to diagnoza sama w sobie, ale silny sygnał alarmowy, sugerujący potencjalne problemy, takie jak:

• Astma oskrzelowa: Zapalenie i obrzęk oskrzeli powodują zwężenie dróg oddechowych, utrudniając wydech.
• Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP): Choroba charakteryzująca się nieodwracalnym uszkodzeniem pęcherzyków płucnych i przewlekłym zapaleniem oskrzeli.
• Zapalenie płuc: W niektórych przypadkach infekcja może prowadzić do obturacji dróg oddechowych.
• Mukowiscydoza: Choroba genetyczna prowadząca do gromadzenia się gęstej śluzu w płucach.
• Inne choroby: Również inne schorzenia, np. nowotwory, mogą wpływać na przepływ powietrza.

Ważne jest, aby pamiętać, że obniżony stosunek FEV1/FVC to tylko jeden z elementów oceny funkcji płuc. Lekarz interpretuje go w kontekście innych parametrów spirometrycznych, jak FEV1, FVC, a także objawów klinicznych i wyników innych badań. Samodzielna interpretacja wyników spirometrii jest niewskazana i może prowadzić do błędnych wniosków.

Podsumowując, stosunek FEV1/FVC to cenny wskaźnik efektywności wymiany powietrza w płucach. Jego analiza, w połączeniu z innymi badaniami, pozwala na wczesne wykrycie i diagnozę potencjalnych chorób układu oddechowego. W przypadku nieprawidłowego wyniku, konieczna jest konsultacja z lekarzem pulmonologiem w celu dalszej diagnostyki i leczenia.