Co może zafałszować wynik OB?
Różne czynniki mogą wpływać na wynik OB, prowadząc do jego zafałszowania. Należą do nich m.in. stan zapalny, anemiczne schorzenia, zaburzenia krzepnięcia krwi, a także leki, takie jak kwas acetylosalicylowy czy niektóre sterydy. Dodatkowo, technika pobierania krwi i warunki przechowywania próbki również mają znaczenie dla prawidłowego wyniku. Prawidłowa interpretacja wymaga uwzględnienia tych zmiennych.
Co może zafałszować wynik OB? Pułapki diagnostyczne i niuanse interpretacji.
Odczyn Biernackiego (OB) to proste, ale wciąż szeroko stosowane badanie krwi, które pomaga ocenić stan zapalny w organizmie. Mierzy ono szybkość opadania krwinek czerwonych w probówce, co w przypadku stanu zapalnego jest przyspieszone. Niestety, wynik OB może być zaburzony przez wiele czynników, co utrudnia prawidłową interpretację i może prowadzić do błędnych wniosków diagnostycznych. Dlatego ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z potencjalnych pułapek i niuansów tego badania.
Oprócz oczywistych przyczyn wzrostu OB, takich jak infekcje czy choroby autoimmunologiczne, istnieją mniej znane czynniki, które mogą istotnie wpływać na wynik, fałszując go zarówno w górę, jak i w dół.
Czynniki wpływające na zawyżenie OB:
- Hipergammaglobulinemia: Wzrost poziomu immunoglobulin, np. w przebiegu niektórych nowotworów, może prowadzić do agregacji krwinek i przyspieszonego OB, nawet bez obecności stanu zapalnego.
- Makrocytoza: Powiększone krwinki czerwone opadają szybciej, co może dawać fałszywie podwyższony wynik, niezależnie od stanu zapalnego. Zjawisko to obserwuje się np. w niedoborze witaminy B12 lub kwasu foliowego.
- Dyslipidemia: Wysoki poziom lipidów we krwi, szczególnie triglicerydów, może wpływać na lepkość osocza i w konsekwencji na OB.
- Ciąża: W okresie ciąży fizjologicznie wzrasta poziom fibrynogenu, co może przyczyniać się do podwyższonego OB.
- Wiek: U osób starszych OB może być naturalnie wyższe niż u młodszych.
Czynniki wpływające na zaniżenie OB:
- Sferocytoza: Krwinki czerwone o kulistym kształcie opadają wolniej, co może maskować stan zapalny.
- Poliocytoza: Zwiększona liczba krwinek czerwonych utrudnia ich opadanie i może dawać fałszywie niski wynik OB.
- Niewydolność serca: W zaawansowanej niewydolności serca może dochodzić do zastoju krwi i zmniejszenia OB.
Czynniki pozamedyczne:
Oprócz czynników związanych ze stanem zdrowia pacjenta, na wynik OB mogą wpływać również czynniki techniczne:
- Błąd w technice pobrania krwi: Nieprawidłowe pobranie krwi, np. z użyciem zbyt małej igły lub zbyt wolne jej pobieranie, może prowadzić do hemolizy i zafałszowania wyniku.
- Nieprawidłowe przechowywanie próbki: Próbka krwi powinna być przechowywana w odpowiednich warunkach, aby zapobiec jej krzepnięciu lub hemolizie.
- Nachylenie probówki: Nawet niewielkie odchylenie probówki od pionu może wpłynąć na szybkość opadania krwinek.
Prawidłowa interpretacja wyniku OB wymaga uwzględnienia wszystkich tych zmiennych oraz analizy w kontekście objawów klinicznych i innych badań laboratoryjnych. Samodzielna interpretacja wyniku OB jest niewskazana. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem, który dokona kompleksowej oceny stanu zdrowia i zleci ewentualne dalsze badania.
#Analiza Ob #Błędy Ob #Fałszywy Wynik