Jakie są markery RZS?

Poza RF i ACPA: poszerzony obraz markerów RZS

Diagnostyka reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) opiera się na kompleksowym podejściu, które wykracza poza klasyczne markery serologiczne, takie jak czynnik reumatoidalny (RF) i przeciwciała anty-CCP (ACPA). Choć te dwa markery stanowią kamień węgielny diagnostyki, ich obecność lub brak nie jest jednoznaczna i wymaga korelacji z innymi objawami klinicznymi. Współczesne badania dostarczają coraz więcej informacji o innych potencjalnych wskaźnikach RZS, które mogą pomóc w precyzyjniejszej diagnostyce i monitorowaniu przebiegu choroby.

Ograniczenia klasycznych markerów: Podczas gdy podwyższony poziom RF występuje u około 70-80% pacjentów z RZS, jego obecność nie jest specyficzna tylko dla tej choroby. Może on być również wykryty w innych schorzeniach autoimmunologicznych, infekcjach, a nawet u osób zdrowych. Podobnie, choć ACPA wykazują większą specyficzność dla RZS niż RF, ich brak nie wyklucza choroby. Istnieją pacjenci z RZS, u których zarówno RF, jak i ACPA są ujemne – tzw. seronegatywne RZS.

Poszerzenie diagnostyki: nowe horyzonty

Badania naukowe skupiają się na poszukiwaniu nowych, bardziej czułych i swoistych markerów. Perspektywiczne wydają się badania:

• Białek zapalnych: Oprócz standardowych badań krwi, takich jak CRP (białko C-reaktywne) i OB (odczyn Biernackiego), analiza profili cytokin i chemokin może dostarczyć cennych informacji o aktywności zapalnej w stawach. Profil ten może różnić się w zależności od stadium choroby i odpowiedzi na leczenie.
• Markery uszkodzenia chrząstki: Analiza markerów degradacji chrząstki stawowej, takich jak kolagen typu II i jego fragmenty, może pomóc w ocenie stopnia uszkodzenia stawów i prognozowaniu przebiegu choroby.
• Analiza mikroRNA: MikroRNA, małe cząsteczki RNA odgrywające kluczową rolę w regulacji ekspresji genów, wykazują obiecujące możliwości jako markery diagnostyczne i prognostyczne w RZS. Ich profil może wskazywać na aktywność choroby i odpowiedź na terapię.
• Badania obrazowe: Zaawansowane techniki obrazowania, takie jak rezonans magnetyczny (MRI) i ultrasonografia, pozwalają na ocenę stanu stawów na poziomie tkankowym, dostarczając informacji uzupełniających wyniki badań laboratoryjnych.

Złożoność diagnozy RZS:

Diagnoza RZS opiera się na kompleksowej analizie, obejmującej objawy kliniczne, badania laboratoryjne (w tym szeroki panel markerów) oraz badania obrazowe. Nie ma jednego, uniwersalnego markera, który jednoznacznie potwierdziłby lub wykluczył chorobę. Właściwa interpretacja wyników wymaga doświadczenia i wiedzy lekarza reumatologa. Zastosowanie wieloparametrowego podejścia do diagnostyki RZS pozwala na postawienie trafniejszej diagnozy i wdrożenie skutecznego leczenia.

#Diagnoza Rzs #Objawy Rzs #Rzs Markery